Búllauge

n -s, -n

1) бычы́нае во́ка

2) марск. (бартавы́) ілюміна́тар

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Сач’ю́ у выразе сачʼю гаварыць ’загаворваць ад сурокаў’ (Сл. ПЗБ). Уласна з вачэй, г. зн. загаворваць ад «дурнога вока», рус. сглаза; ‑у — стары канчатак парнага ліку.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бяльмо́, -а́, мн. бе́льмы і (з ліч. 2, 3, 4) бяльмы́, -а́ў, н.

1. Белаватая пляма на рагавой абалонцы вока.

2. толькі мн. Вочы (разм., груб.).

◊

Вылупіць бельмы (разм., груб.) — здзіўлена, шырока адкрытымі вачамі глядзець.

(Як) бяльмо на воку (разм., неадабр.) — пра таго (тое), хто (што) перашкаджае, раздражняе сваёй прысутнасцю, дакучлівасцю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зрэ́нка ж., анат. зрачо́к м.;

◊ берагчы́ як зрэ́нку во́ка — бере́чь как зени́цу о́ка; бере́чь пу́ще гла́за

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

экзафта́льм

(ад экза- + гр. ophthalmos = вока)

выпінанне вочнага яблыка з арбіты пры базедавай хваробе і пры змене яго формы, утварэнні пухліны ззаду вока і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эметрапі́я

(ад гр. emmetros = суразмерны + ops, opos = вока)

пераламляльная здольнасць вока, пры якой чалавек добра бачыць і далёкія і блізкія прадметы (параўн. гіперметрапія і міяпія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

вы́спаць, ‑сплю, ‑спіш, ‑спіць; зак.

Разм. Праспаць які‑н. час. [Цётка Гарпіна:] — Такую ноч нават цяжка выспаць, не тое, што выседзець, не звёўшы вока. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віжава́ць, ‑жую, ‑жуеш, ‑жуе; незак.

Разм. Сачыць, наглядаць. Прыцемкам, калі не віжуе чужое вока, захапіўшы дзяружку і кажух, Крамер кіруецца на агарод. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ві́сус, ‑а, м.

Лаянк. Свавольнік, гарэза; распуснік. Ну проста вока не спускай з гэтага вісуса! І ні просьбы, ні грозьбы не памагаюць. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да вока (у 1 знач.). Вочнае яблыка. Вочныя хваробы.

•••

Вочнае навучанне гл. навучанне.

Вочная стаўка гл. стаўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)