капо́т​2

(польск. kapota, ад фр. capote)

жаночае хатняе адзенне прасторнага пакрою.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Рымо́нне ’адзенне’ (Ян.), ’рыззё’ (лоеў.). Магчыма, ад рызма́нне, рызма́н (гл.), як адзе́нне, шляхам рызма́нне > рыма́нне > рымо́нне.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падапрану́ць, -рану́, -ра́неш, -ра́не; -рані́; -рану́ты; зак. (разм.).

1. каго (што). Апрануць лепш, у добрае адзенне, прыбраць.

П. дзяўчыну.

2. што. Апрануць пад што-н.

П. світар пад паліто.

|| незак. падапрана́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

амуні́цыя, -і, ж. (уст.).

1. Паходны рыштунак байца (акрамя зброі і адзення).

Пры поўнай амуніцыі (з усім тым, што ваеннаслужачы павінен мець у паходзе).

2. Больш шырока: адзенне і прылады.

|| прым. амуні́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ко́фта, -ы, ДМ -фце, мн. -ы, кофт, ж.

Верхняе кароткае (звычайна трохі ніжэй пояса) жаночае адзенне.

Модная к.

|| памянш.-ласк. ко́фтачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. ко́фтачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

праве́трыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

1. Асвяжыць прытокам свежага паветра.

П. хату.

2. Пад уздзеяннем паветра ачысціць, засцерагчы ад псавання.

П. зімовае адзенне.

|| незак. праве́трываць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. праве́трыванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

целяпа́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́ецца; незак. (разм.).

1. Свабодна звісаючы, матляцца з боку на бок.

Гузік целяпаецца на адной нітачцы.

2. Матляцца, не прылягаючы (пра адзенне).

Пінжак целяпаўся на худых плячах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Рыззё ’старое, падранае адзенне’, ’анучы’ (ТСБМ, чэрв., ст.-дар., паст., мядз., шум., глыб., Сл. ПЗБ), ры́ззе ’дранае, старое адзенне’ (Ян.; добр., калінк., жытк., хойн., добр., гом., ветк., светл.; Янк. 2; Яўс.), ри́ззе ’лахманы’ (Нас.), ры́зы ’рыззё’ (смарг., вільн., брасл., Сл. ПЗБ; Сцяшк., Інстр. 1, 81), ’парванае адзенне’ (Жд. I), ризи́на, ризи́нка ’дрэннае, падранае адзенне’ (Нас.), рызі́нка ’ануча, якою адцэджваюць чыгуны’ (Жд. 3), рызняке ’адзенне’ (пух., Сл. ПЗБ), ры́зьзе́ ’падраная вопратка’ (Янк. 2), ’лахманы’ (Яруш.; Гарэц.), рыззё ’парванае адзенне’ (Янк.), рызіна ’старая падраная вопратка’ (Янк. 2). Ад ры́за (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Littera semper habet panem vestemque paratam

Пісьменны чалавек заўсёды мае хлеб і гатовае адзенне.

Грамотный человек всегда имеет хлеб и готовую одежду.

Гл.: Discentem...

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

канфекцыён, ‑а, м.

Магазін, аддзел гатовага жаночага адзення і бялізны, а таксама майстэрня, у якой шыюць адзенне для продажу.

[Ням. Konfektion.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)