перфара́цыя, ‑і, ж.
Спец.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. перфараваць.
2. Пракол, прарыў полага або трубчастага органа цела чалавека або жывёлы.
3. Сістэма спецыяльна прабітых скразных адтулін на чым‑н. Пашкодзіць перфарацыю. Упрыгожыць абутак перфарацыяй.
[Лац. perforatio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чараві́кі, ‑аў; адз. чаравік, ‑а, м.
Невысокі, да шчыкалаткі і крыху вышэй, скураны абутак на шнурках. Моцна грукаючы чаравікамі па мёрзлай зямлі, ішла.. рота чырвонаармейцаў. Чорны. [Каця] прытупіла вочы і наском чаравіка разграбала крупчасты снег. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гало́ш, галёш
(фр. galoche)
гумавы абутак, які надзяваецца на боты, чаравікі, валёнкі для засцярогі іх ад гразі, вады;
перан. сесці ў г. — пацярпець няўдачу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
абно́скі, ‑аў; адз. абносак, ‑ска, м.
Разм. Падношанае, пашарпанае адзенне, абутак. Насіць чужыя абноскі. □ Недзе з аддаленага кутка, з-пад кухні.., выйшла сястра-гаспадыня год пад пяцьдзесят — уся шэрая, у абносках з галавы да ног. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падра́цца, ‑дзярэцца; зак.
Парвацца ў многіх месцах; знасіцца (пра адзенне, абутак і пад.). Газета пажоўкла ад часу, падралася па краях. Марціновіч. Занасілася Яськава бялізна, падралася. Зашыць ён можа толькі большыя дзіркі, і то іголкай-шаршаткай. Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́ршні, ‑яў; адз. поршань, ‑шня, м.
Абутак з кавалка ялавай або свіной сырамятнай скуры, сабранай на ступні абораю. Дзеці ішлі насустрач яму, а пастух ішоў так спакойна заграбаючы скуранымі поршнямі пыл, што аж зайздрасць брала. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капы́л, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Кавалак дрэва ў форме ступні, на якім шавец робіць абутак.
2. Адзін з драўляных брускоў, якія ўстаўляюцца ў палазы і служаць апорай для кузава саней.
◊
Гнуць на свой капыл (разм.) — рабіць па-свойму, не слухаючы думкі іншых.
Усё (усе) на адзін капыл (разм.) — аднолькава, аднолькавымі, падобна, падобнымі (парабіць, зрабіць, атрымацца).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
надзе́ць, -дзе́ну, -дзе́неш, -дзе́не; -дзе́нь; -дзе́ты; зак., што.
1. Адзець на сябе або на каго-н. вопратку, абутак і пад.
Н. паліто.
2. Уздзець, прыладзіць які-н. прадмет на каго-, што-н.
Н. пярсцёнак.
Н. акуляры.
|| незак. надзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| звар. надзе́цца, -дзе́нуся, -дзе́нешся, -дзе́нецца; -дзе́нься; незак. надзява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. надзява́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
zedrzeć
зак.
1. здзерці; абдзерці;
2. знасіць; падраць; збузаваць;
zedrzeć obuwie — падраць абутак
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дадра́ць, ‑дзяру, ‑дзярэш, ‑дзярэ; ‑дзяром, ‑дзераце; зак., што.
Разм.
1. Скончыць драць (у 1–6 знач.). Дадраць паперы.
2. і чаго. Надраць дадаткова. Дадраць моху. Дадраць бульбы.
3. Разм. Канчаткова надраць, знасіць (адзенне, абутак і пад.). Дадраць боты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)