Verbum

асу́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Апаўзці, асесці.

Грунт асунуўся.

2. Паволі апусціцца, зваліцца.

Чалавек асунуўся на зямлю ад слабасці.

3. перан. Схуднець, змарнець.

Ён з выгляду пастарэў, асунуўся.

|| незак. асо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

бунта́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Удзельнік бунту¹.

2. перан. Неспакойны чалавек, які пратэстуе супраць чаго-н., заклікае да рашучых дзеянняў, да перавароту ў чым-н.

|| ж. бунта́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. бунта́рскі, -ая, -ае.

адце́рціся, адатру́ся, адатрэ́шся, адатрэ́цца; адатро́мся, адатраце́ся, адатру́цца; адцёрся, -це́рлася; адатры́ся; зак.

1. Знікнуць пасля сцірання, чысткі.

Фарба з вопраткі хутка адцерлася.

2. Праціскаючыся куды-н., быць адцёртым назад (разм.).

Чалавек з чамаданам адцёрся ад натоўпу.

|| незак. адціра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

кнігано́ша, -ы, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -ы, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -но́ш (гіст.).

1. Прадавец кніг або бібліятэчны работнік, якія разносілі кнігі па дамах.

2. Чалавек, які займаўся дастаўкай кніг праз мяжу нелегальным шляхам.

крышта́льны, -ая, -ае.

1. гл. крышталь.

2. перан. Празрысты, чысты.

Крыштальная вада.

3. перан. Беззаганны, бездакорны (пра лепшыя якасці чалавека, а таксама пра чалавека з такімі якасцямі).

Крыштальнае сумленне.

Крыштальнай душы чалавек.

|| наз. крышта́льнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

ліліпу́т, -а, М -пу́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Чалавек вельмі маленькага росту; карлік.

2. перан. Пра што-н. вельмі малога памеру.

Станок-л.

|| ж. ліліпу́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. ліліпу́цкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

пакары́ць, -кару́, -ко́рыш, -ко́рыць; -ко́раны; зак., каго-што.

1. Падпарадкаваць сваёй уладзе, заваяваць.

П. крэпасць.

Чалавек пакарыў космас.

2. перан. Выклікаць у каго-н. сімпатыю, давер да сябе.

П. дзявочае сэрца.

|| незак. пакара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. пакарэ́нне, -я, н.

пачці́вы, -ая, -ае.

1. Паважны, шаноўны, добразычлівы; які выказвае павагу, пашану да каго-н.

П. чалавек.

П. паклон.

Пачціва (прысл.) прывітацца.

2. перан. Вялікі, значны (разм.).

На пачцівай адлегласці.

|| наз. пачці́васць, -і, ж. (да 1 знач.).

Праяўляць п. да каго-н.

паэ́т, -а, М -э́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Аўтар вершаваных, паэтычных твораў.

Янка Купала — народны беларускі п.

2. перан. Чалавек, надзелены паэтычнымі адносінамі да свету, жыцця.

П. у душы.

П. у сваёй справе.

|| ж. паэтэ́са, -ы, мн. -ы, -тэ́с.

плаксі́вы, -ая, -ае.

1. Які часта плача, заўсёды гатоў плакаць.

Плаксівае дзіця.

2. Такі, які бывае пры плачы, які выражае гатоўнасць плакаць.

П. голас. П. твар.

Гаварыць плаксіва (прысл.).

3. Які любіць скардзіцца, наракаць.

П. чалавек.

|| наз. плаксі́васць, -і, ж.