дзявя́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
1. Лічба
9.
2. Група з дзевяці чалавек або дзевяці аднародных прадметаў.
Дзявяткамі плылі самалёты.
3. Назва чаго-н., абазначанага лічбай 9 (разм.).
Прыехаў на дзявятцы (на трамваі, аўтобусе, тралейбусе пад №9). Мяч трапіў у дзявятку (верхні вугал футбольных варот).
4. Школьная адзнака.
5. Ігральная карта з дзевяццю ачкамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзявя́ты, -ая, -ае.
1. гл. дзевяць.
Стрэлка падбіралася да дзявятай гадзіны.
2. Які атрымліваецца пры дзяленні на дзевяць.
Дзявятая частка.
3. у знач. наз. дзявя́тая, -ай, ж. Дзявятая частка чаго-н.
Адна дзявятая.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзявя́цера, дзевяцяры́х, дзевяцяры́м, дзевяцяры́мі, ліч. зб.
Дзевяць.
Ужыв.:
а) з назоўнікамі мужчынскага або агульнага роду, якія абазначаюць асобу.
Д. салдат.
Засталося д. калег;
б) з асабовымі займеннікамі ў мн. л.
Нас было д.;
в) з назоўнікамі мн. л., якія абазначаюць маладых істот.
Д. дзяцей.
Д. парасят;
г) з множналікавымі назоўнікамі.
Д. калёс.
Д. сутак;
д) з некаторымі назоўнікамі, якія абазначаюць парныя прадметы.
Д. туфель.
Д. шкарпэтак;
е) без назоўнікаў, калі абазначае асоб мужчынскага і жаночага полу.
Сустрэць дзевяцярых.
Яда на дзевяцярых.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзя́га, -і, ДМ дзя́зе, мн. -і, дзяг, ж.
Рэмень, папруга.
Падцягнуць дзягу.
|| памянш. дзя́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзя́гіль, -ю, м.
Высокая травяністая меданосная расліна сямейства парасонавых з зеленавата-белымі кветкамі, выкарыстоўваецца ў медыцыне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзягця́р, дзегцяра́, мн. дзегцяры́, дзегцяро́ў, м.
Той, хто гоніць або прадае дзёгаць.
Д. заўсёды пракураны дымам і дзёгцем.
|| ж. дзягця́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.
|| прым. дзягця́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзягця́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.
1. гл. дзягцяр.
2. Пасудзіна для дзёгцю.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзягця́рня, -і, мн. -і, -рань і -рняў, ж.
Прадпрыемства, якое вырабляе дзёгаць.
Пабудавалі новую дзягцярню.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзягця́рства, -а, н.
Выганка дзёгцю.
Займацца дзягцярствам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)