камуніка́цыя
(лац. communicatio)
1) шлях транспартных зносін (напр. паветраная к., водная к.);
2) лінія сувязі (напр. тэлеграф, тэлефон, радыёў;
3) лінія энерга-, газа- або водазабеспячэння;
4) абмен думкамі, перадача інфармацыі пры дапамозе мовы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гетэрага́мія
(ад гетэра- + -гамія)
1) тып палавога працэсу, пры якім гаметы, што зліваюцца, адрозніваюцца знешнім выглядам (параўн. аагамія);
2) перадача нашчадкам па мужчынскай лініі іншых генаў ці іх камбінацый, чым па жаночай (параўн. гамагамія).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
апа́дкі, ‑аў; адз. ападак, ‑дка, м.
1. толькі мн. Атмасферная вільгаць, якая выпадае на зямлю ў выглядзе дажджу, снегу і пад. «Дзень без ападкаў», — грыміць перадача, А дзень той з раніцы слёзна плача. Лужанін. [Наталька:] — Павінен.. [чалавек] думаць аб тым, як лепш прыстасавацца да сонца і да тых жа атмасферных ападкаў. Кулакоўскі.
2. Тое, што і апад. У Булыгавым садзе Лейба ўжо наводзіць свой парадак — выкошвае палын, падбірае і зносіць у кучу ападкі. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лык 1 ’лік’ (Булг.) з тыповым для цэнтральнага Палесся пераходам і > ы. Да лік (гл.)
Лык 2 ’глыток’ (Нас., Гарэц., Дразд.; трок., Сл. ПЗБ), лык‑лык‑лык ’пра піццё нагбом’ (мсцісл., Нар. лекс.), лык‑лык — перадача гуку пры глытанні (трок., шальч., Сл. ПЗБ), лыку і лыку (гарэлачку) — пра папіванне гарэлкі (Нас.). Укр. лик, польск. łyk, серб.-харв. чарнагорск. lik ’імгненне, момант’. Аддзеяслоўныя ўтварэнні. Да лы́каць (гл.). Параўн. таксама драг. клыка́тэ ’глытаць’. Кюнэ (74) памылкова адносіць лексему лык да ліку запазычанняў з польск. мовы.
Лык 3 ’палоска лубу з карой’ (брасл., Сл. ПЗБ). Да лыка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
verbal [ˈvɜ:bl] adj.
1. сло́ўны; ву́сны, верба́льны;
a verbal error лексі́чная памы́лка;
a good verbal memory до́брая па́мяць на сло́вы
2. літара́льны;
a verbal translation літара́льны перакла́д;
verbal accuracy дакла́дная перада́ча ко́жнага сло́ва
3. ling. дзеясло́ўны;
a verbal auxiliary дапамо́жны дзеясло́ў
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
пленэ́р
(фр. plein air = вольнае паветра)
1) жывапіс на адкрытым паветры (у процілегласць жывапісу ў майстэрні);
2) перадача паветранага асяроддзя і натуральнага асвятлення ў творы жывапісу.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Pass
I
m -es, Pässe
1) го́рны перава́л
2) спарт. пас, перада́ча
II
m -es, Pässe па́шпарт
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
гамага́мія
(ад гама- + -гамія)
1) адначасовае даспяванне на адной і той жа расліне мужчынскіх і жаночых органаў, дзякуючы чаму магчыма самаапыленне (параўн. дыхагаміяў 2) перадача нашчадкам прадстаўнікамі мужчынскага і жаночага полу аднолькавых камбінацый генаў (параўн. гетэрагамія).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
passing1 [ˈpɑ:sɪŋ] n. fml
1. прахо́джанне
2. працяка́нне;
with the passing of the years з гада́мі;
with the passing of time з ця́гам ча́су
3. fml смерць; кане́ц
4. sport абго́н;
passing the baton перада́ча эстафе́тнай па́лачкі
♦
in passing мімахо́дам, між і́ншым
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ка́тар ’насмарк’ (БРС, ТСБМ, Нас., Касп., Шат.). Рус. ката́р ’тс’, укр. ката́р. Запазычанне з еўрапейскіх моў; магчымыя крыніцы: польск. або ням. мова ў XVII ст. Шатэрнік меркаваў толькі аб польскай крыніцы слова (гл. яго слоўнік). Польск. katar ’тс’, ням. Katarrh, па крыніцах, якія прыводзіць Шанскі, 2, К, 92, з’яўляюцца непасрэднымі запазычаннямі з лац. (< грэч.). Але паводле Клюге, 356, ням. Katarrh узята прама з грэч. katárrhūs. Невядома ў якіх адносінах да формы ка́тар знаходзяцца іншыя варыянты назвы гэтай хваробы. Так, у Насовіча знаходзім ка́тарг (каторгъ) ’насмарк’, а ў Каспяровіча ка́тарга. Можна меркаваць, што тут, магчыма, адлюстроўваецца лац. перадача грэч. назвы (тыпу katárrhūs).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)