1. Ставіць сабе дом або іншы будынак. [Пятрусь] два разы гарэў, два разы будаваўся... Цяпер вось дом, як шклянка, у два канцы.Брыль.
2. Узводзіцца, знаходзіцца ў стане будаўніцтва. Другі месяц на рацэ будуецца мост.
3. Узнікаць, складацца. Жывыя арганізмы будуюцца з рэчываў нежывой прыроды.
4.Зал.да будаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скуль, прысл.
Разм. Тое, што і адкуль. Калі поезд праехаў мост, селянін паімкнуўся быў ісці, але Павел Андрэевіч прывітаўся з ім і запытаў, скуль ён.Галавач.Скуль жа ў такога малога гэтулькі сталасці і спрыту?Бажко.Стары падняўся і, відаць, усё ж усхваляваны, падыбаў па паляну, скуль можна было бачыць пажар.Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
bridge
I[brɪdʒ]1.
n.
1) мост -у m., масто́к -ка́m.
2) капіта́нскі масто́к
3) перано́сьсе n.
4) масто́к -ка́m. (зу́бы)
2.
v.t.
1) спалуча́ць, злуча́ць
to bridge the generations — злучы́ць пакале́ньні
2) будава́ць мост
3) перакро́чваць, пераступа́ць
to bridge over the difficulties — пераадо́лець ця́жкасьці
•
- burn one’s bridges
II[brɪdʒ]
n.
брыдж -у m. (картачная гульня́)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Памост ’узвышша ў выглядзе пляцоўкі, насланай з дошак; падлога’ (ТСБМ, Шат., Янк. 3., Сл. ПЗБ, Гарэц.), ’падлога’ (Касп., Сцяшк. МГ, ДАБМ, 954; Шпіл., Хрэст. па бел. дыялекталогіі, 334, Бір. дыс.), ’падстаўка з хворасту пад дуплянкі’ (Мат. Гом.), помосто́к ’ступенькі перад уваходам у дом’ (Шушк.). Рус.помо́ст, укр.помо́ст, ст.-рус.помостъ ’падлога, дах, ярус; рыначная плошча’, помостити. Фасмер (3, 323) лічыць ад po‑ і мост (гл.), але магчыма і аддзеяслоўнае ўтварэнне ад памасціць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
па́ля, ‑і, ж.
1. Бервяно, брус, забітыя ў грунт, якія служаць апорай розным пабудовам, збудаванням. Над замеценымі снегам берагамі нешырокай ракі выгнуўся мост на прысадзістых палях.Грахоўскі.Непадалёк ад прычалаў з вады, быццам чорныя іклы нейкага страшыдла, .. тырчалі вострыя абгарэлыя канцы паляў.Савіцкі.
2.Спец. Чыгунная тумба, да якой канатамі прымацоўваюць судна ў час стаянкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падле́зці, ‑лезу, ‑лезеш, ‑лезе; зак.
1. Залезці пад што‑н.; прабрацца куды‑н. паўзком. Падлезці пад мост. □ Таня асцярожна падлезла пад куст, лягла на дно ямы і старанна прыкрылася, нахіліўшы над сабой галінкі.Зуб.Падлезшы пад нізка асеўшае крыло самалёта, я пачаў хутка разграбаць снег.Шамякін.
2.Разм. Падступіцца, наблізіцца да чаго‑н. Бэз падлез пад самае акно.Скарынкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шашэ́йны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да шашы. Бензін.. перавозілі па шашэйным мосце і там грузілі ў вагоны.Лынькоў.// Які праводзіцца на шашы. Шашэйныя велагонкі.// Які з’яўляецца шашой. Група партызан атрымала баявое заданне ўзарваць мост, што знаходзіўся на шашэйнай дарозе, якая вяла да Мінска.Шыловіч.// Звязаны з пракладкай, рамонтам і эксплуатацыяй шашы. Шашэйныя работы. Шашэйныя рабочыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Насці́л ’насціл, памост’ (ТСБМ, ТС, Сл. ПЗБ), насці́ль ’тс’ (Мат. Маг.). Ад насціла́ць, гл. слаць; праблему складае неарганічная мяккасць л у слове з Магілёўшчыны, магчыма, у выніку асэнсавання рэаліі як зборнага назоўніка, параўн. сутон і сутонь ’тонкі лядок на вадзе’ (ТС), рус.наслуд і наслудь ’наледзь’ і пад. Не выключана, што мяккасць канцавога зычнага з’явілася ў выніку семантычнай кандэнсацыі спалучэння тыпу *насці́льны мост > насці́ль, у той час як словы з цвёрдым л на канцы — аддзеяслоўныя назоўнікі.