ацэтылцэлюло́за

(ад ацэтыл + цэлюлоза)

воцатнакіслы эфір цэлюлозы, белая аморфная маса; выкарыстоўваецца для вырабу штучнага валакна, вогнетрывалай кінаплёнкі, лакаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мадапала́м

(англ. madopollam, ад інд. Madopollam = назва горада ў Індыі)

белая шчыльная баваўняная тканіна, з якой шыюць бялізну.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Абялі́ць ’зняць кару, каб была відаць белая драўніна’ (Шат.). Тлумачэнне не дакладнае. Параўн. абяліць ’зняць скуру з забітай жывёлы’ (Бяльк., Шн., КЭС). Гл. бяліць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ко́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

1. Разм. Тое, што і косць (у 1 знач.). Гунава пастукаў па стале сухімі кветкамі пальцаў. Самуйлёнак.

2. Уст. Тое, што і косць (у 5 знач.). Шляхецкая костка. □ Ціха, хамская костка! — крыкнуў старшы жандар. Бядуля.

•••

Белая костка (уст.) — тое, што і белая косць (гл. косць).

Чорная костка (уст.) — тое, што і чорная косць (гл. косць).

Як костка ў горле — тое, што і як косць у горле (гл. косць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Піхта 3/528; 8/453

- » - белая 8/453 (іл.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ку́фель ‑фля і ку́халь, ‑хля, м.

Бакал для піва. Па шкле куфля аплывала белая пена і шлёпалася пад ногі. Лобан. Сабе Апейка папрасіў кухаль піва; пакуль буфетчыца налівала, агледзеўся, дзе б прыладзіцца. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пабе́лбелая паліва ўнутры чыгунка’ (КЭС, лаг.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад пабяліць < бялі́ць. У семантычных адносінах параўн. укр. побі́лка ’паліва з белай гліны на фаянсавым посудзе’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сілікаге́ль

(ад лац. silex, -icis = крэмень + гель)

порыстая белая маса, двухвокіс крэмнію, сарбент; выкарыстоўваецца для ачысткі газаў, масел, нафтапрадуктаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бе́лле, ‑я, н., зб.

Разм. Тое, што і бялізна. // перан. Тое, што і белізна. Белая, мяккая ціша няхрусткая, Белай дрымотай спавіты кусты, Белае белле... Зіма беларуская... Што ж мне не дорыш снягурачку ты?.. Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Марге́лка, марке́лка ’сялянская белая лямцавая шапка канічнай формы без брыля’ (віц., Шн. 3; Грыг., Дэмб. 2, Малч., Нас., Бяльк., Растарг.; Мат. Маг.; Нар. Гом.). Да магерка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)