1. Які мае адносіны да гарчыцы (у 1 знач.). Гарчычны пах. Гарчычны кампрэс.// Прыгатаваны з зярнят гарчыцы. Гарчычны алей.
2. Колеру гарчыцы; цёмна-жоўты.
•••
Гарчычны газ — тое, што і іпрыт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
слане́чнікавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сланечніку. Далёка застаўся сланечнікавы палетак, мінулі ржышча са стагамі саломы і выйшлі на палявую сцежку.С. Александровіч.// Які здабываецца з насення сланечніку. Сланечнікавы алей. Сланечнікавая макуха.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бальза́м, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Густое духмянае рэчыва, у складзе якога эфірны алей, смолы і іншыя кампаненты, а таксама пахучая настойка на лекавых травах.
Піхтавы б.
Б. вырабляюць з кедравай жывіцы.
2.перан. Тое, што прыносіць суцяшэнне, заспакаенне.
Б. гаючы.
|| прым.бальзамі́чны, -ая, -ае (да 1 знач.) ібальза́мны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Бальзамныя кедры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
алі́ўкавы оли́вковый;
~вае дрэ́ва — оли́вковое де́рево;
а. але́й — оли́вковое ма́сло;
а. ко́лер — оли́вковый цвет;
◊ ~вая галі́нка — оли́вковая ветвь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
муска́тны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да мускату, уласцівы яму. Мускатнае дрэва. Мускатны пах.// Які здабываецца, вырабляецца з мускату (у 1, 2 знач.). Мускатны алей. Мускатнае віно.
•••
Мускатны арэхгл. арэх (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пако́ст ’спецыяльна апрацаваны алей або тлушч, якія прымяняюцца для прыгатавання алейных фарбаў, лекаў і пад.’ (ТСБМ). З польск.pokost ’лак’. У польск. ад с.-ням.koste ’густая кісць’, ням.дыял.quästeln ’маляваць пэндзлем, мазаць’ (Бернекер, 582; Махэк, 469, Кюнэ, Poln., 84).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
валідо́л
(ад лац. validus = моцны + oleum = алей)
лекавы прэпарат, здольны расшыраць сасуды; прымяняецца пры болях у сэрцы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
coco
[ˈkoʊkoʊ]1.
n.
1) како́савая па́льма
2) како́савы гарэ́х
2.
adj.
како́савы
cocoa butter — како́савы але́й
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Алі́ва ’аліўкавае дрэва’ (БРС), ’масла з льнянога семя’ (Мат. Гродз., Сцяшк., Нас., Шат., Касп.), ст.-бел.олива драўлянае масла’ (1605) (Нас. гіст.), олива ’праванскае масла’ (кан. XVI ст.) (Булыка, Запазыч.) < італ.oliva, якое да лац.oliva, oleum. Наглядаецца семантычная кантамінацыя з алей (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мі́ра ’пахучы алей, які ўжываецца ў хрысціянскіх абрадах’ (ТСБМ), мірава́ць, мірава́ньне ’памазанне мірам’ (Шат.), адным мі́рам мірованы (Ян.), ст.-бел.миро, мюро са ст.-рус., ст.-слав.мрѷо, якое са ст.-грэч.μύρον ’міра, памазанне, націранне’ (Фасмер, 2, 626; Булыка, БЛ, 9, 27).