Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
náhe stéhen
*vi (D) быць у блі́зкіх адно́сінах [стасу́нках] (з кім-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Во́падзя ’стрымгалоў’ (Гарэц.). Першапачаткова дзеепрыслоўе ад ападаць. У семантычных адносінах параўн. чэш.horempádem ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АДА́Т
(араб. звычай),
звычаёвае права ў некаторых мусульманскіх народаў. Склаўся пры родаплемянных адносінах. Прызнае кроўную помсту, выкраданне нявест, мнагажонства, цялеснае пакаранне і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
грамадзя́нскасць, ‑і, ж.
Усведамленне сваіх правоў і абавязкаў у адносінах да дзяржавы; грамадзянская арганізаванасць і дысцынлінаванасць. Грамадзянскасць і патрыятызм ніколі не супрацьстаялі адно другому.«Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэпрэса́ліі, ‑лій; адз. рэпрэсалія, ‑і, ж.
Кніжн. Прымусовыя меры з боку адной дзяржавы ў адносінах да другой у адказ на неправамерныя дзеянні. //Уст. Рэпрэсіўныя меры.
[Лац. repressaliae.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГЕГЕМО́НІЯ
(ад грэч. hēgemonia панаванне),
дамінуючае становішча паліт. сілы, класа, дзяржавы ў адносінах да інш.паліт. сіл, класаў, дзяржаў. Прыклады гегемоніі: панаванне Стараж. Афін над інш.грэч. гарадамі-дзяржавамі, Прусіі ў Германіі, СССР у садружнасці сацыялістычных дзяржаў і сярод краін сацыяліст. арыентацыі, ЗША у адносінах да астатняга свету. Асн. прынцыпам марксізму-ленінізму быў пастулат аб пераходзе ў капіталіст. грамадстве ад гегемоніі буржуазіі да гегемоніі пралетарыяту.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
skądinąd
1. з нейкага іншага месца; з іншых крыніц;
2. у іншых адносінах
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Тупі́ца ‘тупая сякера’, ‘тупы, някемлівы чалавек’ (ТСБМ, Нас., Шымк. Собр., Руб., ТС, Касп., Пятк. 2, 3), ‘тупая сякера’ (Чач., Бяльк., Варл.), ст.-бел.тупица ‘тупая сякера, каса і пад.’ (1590 г., ГСБМ). Да тупы (гл.), паводле Борыся (631–632), першапачаткова ў адносінах да прылад, пазней — у адносінах да чалавека.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сла́віць, сла́віцца ‘мець славу, шырокую вядомасць у якіх-небудзь адносінах; усхвалявацца, праслаўляцца, ушаноўвацца’. Гл. слава.