БАТЫМЕТРЫ́ЧНЫЯ КА́РТЫ

(ад грэч bathys глыбокі і metreō вымяраю),

адлюстроўваюць падводны рэльеф пры дапамозе ізабатаў разам з адзнакамі глыбіняў. Афарбоўка падводнага рэльефу даецца ў адпаведнасці са ступенямі вышыняў. Служаць асновай фізіка-геагр. раянавання і спец. картаграфавання вадаёмаў. Выкарыстоўваюцца пры разведцы карысных выкапняў, планаванні рыбнага промыслу і як дапаможнікі ў навігацыі.

т. 2, с. 352

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАМАГЕ́ННАЯ СІСТЭ́МА,

аднародная фізіка-хім. сістэма, якая мае адну фазу. Хім. састаў і фіз. ўласцівасці ва ўсіх частках гамагеннай сістэмы аднолькавыя ці мяняюцца без скачкоў (паміж часткамі сістэмы няма паверхні падзелу). Гамагенная сістэма можа быць ізатропнай (газы, вадкасці) і анізатропнай (большасць цвёрдых і вадкіх крышталёў, гл. Анізатрапія). Гл. таксама Гетэрагенная сістэма.

т. 5, с. 9

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БУ́НКІН Барыс Васілевіч

(н. 16.7.1922, с. Аксінніна Маскоўскай вобл.),

савецкі фізік. Акад. АН СССР (1974, чл.-кар. 1968). Двойчы Герой Сац. Працы (1958, 1982). Скончыў Маскоўскі авіяц. Ін-т (1947). З 1950 у Маскоўскім фізіка-тэхн. ін-це. Навук. працы па радыётэхніцы і электроніцы. Дзярж. прэмія СССР 1970. Ленінская прэмія 1980.

т. 3, с. 339

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БУШУ́К Барыс Анатолевіч

(н. 2.10.1946, Берлін),

бел. фізік. Д-р фізіка-матэм. н. (1992). Скончыў БДУ (1968). З 1968 у Ін-це фізікі АН Беларусі. Навук. працы па лазернай фізіцы і фатоніцы малекул. Распрацаваў метады даследавання механізмаў звышхуткіх міжмалекулярных працэсаў складаных арган. структур у кандэнсаваных асяроддзях. Дзярж. прэмія Беларусі 1992.

т. 3, с. 367

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

рэлякса́цыя

(лац. relaxatio = памяншэнне, аслабленне)

паступовае вяртанне ў стан раўнавагі фізічнай або фізіка-хімічнай сістэмы, якая была ў неўраўнаважаным стане пад уздзеяннем знешніх сіл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фізікахі́мія

(ад фізіка + хімія)

навука, якая вывучае залежнасці паміж фізічнымі ўласцівасцямі і хімічнай будовай субстанцыі, а таксама фізічныя з’явы, звязаныя з працяканнем хімічных працэсаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АРЛО́ВІЧ Валянцін Антонавіч

(н. 2.1.1947, в. Краснае Маладзечанскага р-на Мінскай вобл.),

бел. фізік. Д-р фізіка-матэм. н. (1990), праф. (1992). Скончыў БДУ (1969). З 1969 у Ін-це фізікі АН Беларусі. Распрацаваў новыя метады кагерэнтнай спектраскапіі камбінацыйнага рассеяння святла, даследаваў уплыў квантавых шумаў на нелінейна-аптычныя працэсы, стварыў высокаэфектыўныя цвердацельныя і газавыя лазеры.

т. 1, с. 483

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дыспе́рсны

(лац.dispersus)

раздроблены, рассеяны;

д-ая сістэма — фізіка-хімічная сістэма, у якой адна з састаўных частак у выглядзе дробных часцінак размеркавана ў аднародным асяроддзі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

практы́чны

1. в разн. знач. практи́ческий;

~ная дзе́йнасць — практи́ческая де́ятельность;

~ныя заня́ткі — практи́ческие заня́тия;

~ная фі́зіка — практи́ческая фи́зика;

нічо́га не разуме́ць у ~ным жыцці́ — ничего́ не понима́ть в практи́ческой жи́зни;

2. (деловитый) практи́чный, практи́ческий;

3. (удобный) практи́чный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

я́дзерны в разн. знач. я́дерный;

○ ~ная тэ́хніка — я́дерная те́хника;

~ная фі́зіка — я́дерная фи́зика;

~ная хі́мія — я́дерная хи́мия;

~ная электро́ніка — я́дерная электро́ника;

~ная энерге́тыка — я́дерная энерге́тика;

~ная эне́ргія — я́дерная эне́ргия;

я. рэа́ктар — я́дерный реа́ктор;

~ная збро́я — я́дерное ору́жие

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)