урэ́зацца сов.
1. в разн. знач. вре́заться;
ло́дка ўрэ́залася ў бе́раг — ло́дка вре́залась в бе́рег;
у. ў непрыя́цельскія рады́ — вре́заться в неприя́тельские ряды́;
у. ў па́мяць — вре́заться в па́мять;
2. обл. (влюбиться) вре́заться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
front2 [frʌnt] adj.
1. пярэ́дні; пе́ршы;
the front page пе́ршая старо́нка/паласа́ (у газеце); ты́тульны ліст (у кнізе);
the front page news асно́ўныя наві́ны ў газе́це;
the front rows пе́ршыя рады́;
the front wheels/legs пярэ́днія ко́лы/ла́пы
2. ling. пярэ́дні;
a front vowel гало́сны пярэ́дняга ра́да
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
shall [ʃæl, ʃəl] v. (should)
1. дапаможны дзеясл. для ўтварэння буд. ч. у 1-й асобе адз. i мн. л.;
I shall be glad. (Я) буду рады.
2. мадальны дзеясл., які выражае абавязковасць дзеяння, пагрозу;
He shall answer for his actions! Ён усё роўна адкажа за свае ўчынкі!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ра́тнік, ‑а, м.
1. Уст. і высок. Воін, баец. Ратнікаў першай Айчыннай вайны Халодным жвірам акрыла поўнач. Барадулін. Ля рычагоў кіравання, ля кулямётаў сядзяць выпрабаваныя ратнікі. За першы ваенны тыдзень яны вынеслі на сваіх плячах столькі жахаў ваеннага пекла! Беразняк.
2. Гіст. Салдат, радавы дзяржаўнага апалчэння ў дарэвалюцыйнай Расіі. Барадатыя ратнікі апалчэння засумавалі па дому, па дзецях і рады былі бавіцца з хлапчукамі. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раўня́ць, ‑я́ю, ‑я́еш, ‑я́е; незак., што.
1. Тое, што і раўнаваць 1. Міканор назначыў тых, якія падышлі цяпер, раскідаць горкі, раўняць, утоптваць. Мележ. Вочы .. [Волькі] я раўняў заўсёды з незабудкамі рачнымі, усмешку — з усмешкаю ранішняга сонца. Нікановіч.
2. Размяшчаць у адзін рад па прамой лініі. Мужчыны з чырвонымі бантамі на грудзях наводзяць парадак, раўняюць рады. Жычка. Зноў пад’ём. Між соснаў і арэшын Мы раўняем строй свой баявы. Прыходзька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лю́дзі, людзе́й, Д лю́дзям і людзя́м, Т людзьмі́; М лю́дзях і людзя́х.
1. мн. да чалавек; ужыв. таксама для абазначэння асоб, якія належаць да пэўнага асяроддзя, групы.
Л. рады лету, а пчолы цвету (прыказка). Л. навукі.
Маладыя л. (маладыя мужчыны).
2. У ваенным асяроддзі: жывая сіла, салдаты.
Страты ў людзях і тэхніцы.
3. Кадры, працаўнікі.
Інстытуту патрэбны л.
4. Слугі, наймічкі, парабкі (уст).
5. Іншыя, пабочныя асобы (для абазначэння няпэўна дзеючай асобы).
Не хвалі сябе, няхай л. пахваляць (прыказка).
◊
Бываць на людзях — быць сярод людзей.
Вывесці ў людзі — дапамагчы заняць пэўнае месца ў грамадстве.
Выйсці ў людзі — дасягнуць трывалага або высокага месца ў грамадстве.
|| прым. людскі́, -а́я, -о́е.
Людская памяць.
Шчасце людское.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Lacrimae nihil profuturae
Слёзы нічым не дапамогуць.
Слёзы ничем не помогут.
бел. Слёзы ‒ вада, галаве ‒ бяда. Што слёзы ‒ раса. Плач, галасі ‒ рады не дасі. Слязамі няшчасце не дагоніш.
рус. Слезами горю не поможешь. Солью сыт не будешь, слезами горя не избудешь. Плакавши, долгов не заплатишь. Кручиною поля не изъездишь, а недруга слезами не утешишь.
фр. Cent ans de chagrin ne payeraient pas un liard de dettes (Сто лет печали/огорчений не оплатят и лиарда долгов). Par pleurs par cris et par hélas le mal on ne soulage pas (Рыданиями, криками и ахами не облегчить боль/горе).
англ. It is no use crying over spilt milk (Бесполезно плакать над пролитым молоком).
нем. Fremde Tränen sind Wasser (Чужие слёзы ‒ вода).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
darüber
(разм. drüber), [dárüber] adv
1) над гэ́тым [тым, ім, ёю, і́мі]; паве́рх гэ́тага [таго́], наве́рх
2) звыш гэ́тага [таго́], больш
~ hináus — звыш гэ́тага
3) пераклад залежыць ад кіравання беларускага дзеяслова: wir fréuen uns ~ мы ра́ды гэ́таму
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
pit1 [pɪt] n.
1. я́ма (у розных знач.);
Dig a pit and bury the rubbish in it. Выкапай яму і закапай у яе смецце.
2. ша́хта; кар’е́р
3. theatre арке́стравая я́ма
4. the pit BrE, dated за́днія рады́ партэ́ра
♦
dig a pit for someone капа́ць я́му каму́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
гуртава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., каго-што.
1. Збіраць у гурт; групаваць, канцэнтраваць. — А ваш, таварышы, абавязак — шырыць, развіваць паўстанне, збіраць народ, гуртаваць яго ў баявыя групы. Колас. Камуністы ў лясным гушчары палкі партызан гуртавалі. Ставер.
2. перан. Аб’ядноўваць, збліжаць на аснове адзінства поглядаў, сумесных дзеянняў. Трэба, трэба, пясняр, Песню гэткую даць, Каб яна памагла Сілы нам гуртаваць. Танк. Родным словам мы грознай парою Гуртавалі рады змагароў. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)