Крыж1 ’сімвал хрысціянскай рэлігіі’, ’фігура з двух брускоў, якія перасякаюцца’ (ТСБМ, Нас., Яруш., Нік. Очерки, Сержп. Пр., Грыг., Касп., КЭС, лаг., Сцяшк., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах., Шат.). Ст.-бел.крижъ, крыжъ запазычанне з польск.krzyż (Булыка, Запазыч., 176).
Крыж2 ’ніжняя частка хрыбетніка з пяці пазванкоў’ (ТСБМ, Нас., Мат. Гом., Шат., Дразд., Мат. АС, Мядзв., Шн., Гарэц., Сцяшк., Бяльк., КЭС, лаг., Ян., Сл. паўн.-зах.). Укр.криж ’тс’. Запазычанні з польск.krzyż ’тс’ (зафіксавана з XVI ст.). Гл. Слаўскі, 3, 256.
Крыж3 ’бядро; клуб’ (Ян.). Да крыж2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
клубо́к, ‑бка, м.
1. Шарападобны маток нітак, шпагату і пад. Клубок пражы. Разматаць клубок. □ Хлопцы пазіралі з печы, як увачавідкі растуць клубкі і танчэюць верацёны.С. Александровіч.// Пра тое, што набыло форму шара, камка. Раптам з самага крайняга вулля нечакана вылецеў рой, сабраўся над вуллем у клубок, пачаў жвава круціцца, страшэнна гусці.Кулакоўскі./узнач.прысл.клубко́м. Малы, абараняючыся, качаўся клубком па зямлі.Ракітны.
2.перан. Заблытанае мноства чаго‑н. Клубок раптоўных, загадкавых думак занасіўся ў .. [Рыгоравай] галаве.Гартны.Пякучая крыўда, і боль, і страх.. — усё зблыталася ў адзін клубок.Пальчэўскі.
3. Невялікі клуб 2; тое, што і клуб 2. Густы дым паваліў з-пад страхі і ахутаў, схаваў у сваіх клубках высокі комін завода.Пестрак.Дым чорны, як сажа, велізарнымі клубкамі віўся ўгору і расплываўся туманам.Нікановіч.
•••
Клубок у горле — пра пачуццё сутаргавага, хваравітага сціску ў горле.
Разматаць клубокгл. разматаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГРАБЯНЁЎСКІ,
пасёлак у Руднянскім с/с Жыткавіцкага р-на Гомельскай вобл. Цэнтр саўгаса. За 13 км ад горада і чыг. ст. Жыткавічы, 230 км ад Гомеля. 250 ж., 82 двары (1996). Клуб, б-ка, аптэка, аддз. сувязі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
чабаро́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да чабару. Чабаровы водар перабіваў кіслы толавы пах, які кружыў галаву.Алешка.
2. Прыгатаваны з чабару; сабраны з кветак чабару. Чабаровы настой. □ Пасля лазні Віця забег на кухню, дзе Маша пачаставала яго духмяным чабаровым чаем, а адтуль падаўся ў клуб.Корзун.
3. Які парос чабаром. На чабаровых узлесках прыпякала сонца, і зграі аваднёў неслі над коньмі варту.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hip
I[hɪp]
n.
1) клуб, клуба; сьцягно́n., сьцягня́к -а́m.
2) кумпя́к -а́m. (ча́стка ту́шы)
II[hɪp]
n.
плод ру́жы або́ шыпшы́ны
III[hɪp]
interj.
вы́крык прывіта́ньня
Hip, hip, hurrah! — Ура! Ура!
IV[hɪp]
adj.
паінфармава́ны, абазна́ны, у ку́рсе спра́ваў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БРО́ДАЎКА,
вёска ў Беларусі, у Барысаўскім р-не Мінскай вобл., на р. Бродня. Цэнтр сельсавета. За 30 км на ПнУ ад Барысава, 106 км ад Мінска. 247 ж., 97 двароў (1995). Сярэдняя школа, клуб, б-ка, аддз. Сувязі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВУ́ЛЬКА,
вёска ў Драгічынскім р-не Брэсцкай вобл. Цэнтр сельсавета і калгаса. За 8 км на Пн ад г. Драгічын, 118 км ад Брэста, 15 км ад чыг. ст. Драгічын. 415 ж., 166 двароў (1996). Клуб, б-ка, аддз. сувязі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВЯЛІ́КІЯ АЗЁРКІ,
вёска ў Мастоўскім р-не Гродзенскай вобл. Азёркаўскага с/с і калгаса. За 33 км ад г. Масты, 93 км ад Гродна, 23 км ад чыг. ст. Зэльва. 484 ж., 173 двары (1996). Сярэдняя школа, клуб, аддз. сувязі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БА́БІЧЫ,
вёска ў Беларусі, у Тучанскім с/с Клецкага р-на Мінскай вобласці. Цэнтр калгаса. За 17 км на Пд ад Клецка, 157 км ад Мінска, 19 км ад чыг. ст. Клецк. 266 ж., 98 двароў (1995). Сярэдняя школа, клуб, б-ка.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВІ́РКАЎ,
вёска ў Клічаўскім р-не Магілёўскай вобл. Цэнтр сельсавета і калгаса. За 22 км на З ад г.п. Клічаў, 113 км ад Магілёва, 6 км ад чыг. ст. Тачанка. 467 ж., 200 двароў (1996). Базавая школа, клуб, б-ка, аддз. сувязі.