грубе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Станавіцца грубым, страчваць мяккасць. Рукі грубеюць. // Станавіцца рэзкім, гучным, непрыемным (пра голас). Голас грубее.

2. Страчваць далікатнасць, рабіцца менш культурным.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

не́мы, ‑ая, ‑ае.

Дзікі, роспачны. Раптам крык, Немы крык, З лесу крык страсянуў цішыню. Куляшоў. Пачуўся гром выбуху, лёскат жалеза, усплёск вады і немы, роспачны голас чалавека... Дуброўскі.

•••

Немым голасам гл. голас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

галасо́к, ‑ска, м.

Памянш.-ласк. да голас (у 1, 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напру́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., што.

1. Зрабіць пругкім.

Н. мускулы.

2. перан. Узмацніць, павысіць ступень праяўлення чаго-н.

Н. зрок.

Н. слых.

Н. голас.

Н. памяць.

|| незак. напру́жваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. напру́жанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нутраны́, -а́я, -о́е.

1. гл. нутро.

2. перан. Які ідзе як бы з нутра, з сярэдзіны; глухі.

Н. голас.

Н. смех.

3. Змешчаны ўнутры чаго-н., на ўнутраным баку чаго-н. (разм.).

Нутраная кішэня паліто.

Н. замок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Гла́сны (гіст. назва) ’гласны’ (назва пасады) (БРС), укр. гла́сний ’тс’ (Грынч.). Запазычанне з рус. мовы: рус. гла́сный (назва пасады, якая з’явілася ў 1785 г.: гласный ’член гарадской думы’; гл. Шанскі, 1, Г, 91). У рус. мове, паводле Шанскага (там жа), утварэнне на базе ст.-рус. гласьныи ’той, што мае голас’ (ад ст.-слав. гласъ ’голас’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Раката́ць ’адзывацца дробным раскацістым гулам’ (ТСБМ). Магчыма, русізм, параўн. рус. рокота́ть, рокочу́ ’гучаць’, дыял. рекота́ть ’у голас смяяцца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

надтре́снутый

1. (с трещиной) надтрэ́снуты;

2. перен. (дребезжащий) бразгатлі́вы; надтрэ́снуты;

надтре́снутый го́лос надтрэ́снуты го́лас;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пла́чущий

1. прич. які́ (што) пла́ча;

2. прил. (плаксивый) плаксі́вы;

пла́чущий го́лос плаксі́вы го́лас.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пропе́ть сов.

1. праспява́ць, прапе́ць;

2. (потерять голос) разг. прапе́ць;

пропе́ть го́лос прапе́ць го́лас.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)