рухомагру́дыя, ‑ых; адз. рухомагрудае, ‑ага; н.
Група земнаводных, да якой належыць сямейства жаб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
склада́емае, ‑ага, н.
У матэматыцы — велічыня (лік), якая складваецца з другой велічынёй (лікам).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БАКІХА́НАЎ Абас-Кулі-ага
(літ. псеўд. Гудсі; 21.6.1794, с. Аміраджаны каля Баку — 1847),
азербайджанскі вучоны і пісьменнік. З сям’і бакінскіх ханаў. У кн. «Райскі кветнік» (апубл. 1926) гісторыя Азербайджана ад старажытнасці да пач. 19 ст. Аўтар навук. прац па педагогіцы, філасофіі, мове фарсі, астраноміі і геаграфіі, паэт. і празаічных твораў. Адзін з пачынальнікаў новых жанраў у азерб. л-ры (навелы, рэаліст. бытавой паэмы).
т. 2, с. 230
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
піянерважа́ты, ‑ага, м.
Кіраўнік піянерскага атрада або дружыны. Юнак быў старшым піянерважатым школы. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дварэ́цкі, ‑ага, м.
Старшы слуга ў панскім доме, які загадваў гаспадаркай і кіраваў прыслугай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ссыльнапаліты́чны, ‑ага, м.
У дарэвалюцыйнай Расіі — чалавек, які знаходзіўся ў ссылцы па палітычнай справе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пажа́рны, -ая, -ае.
1. гл. пажар.
2. у знач. наз. пажа́рны, -ага, мн. -ыя, -ых, м. Работнік пажарнай каманды.
Пажарныя былі ў касках.
◊
На ўсякі пажарны выпадак (разм., жарт.) — на ўсякі выпадак.
У пажарным парадку (разм.) — з паспешнасцю, даволі хутка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мі́лы, -ая, -ае.
1. Які выклікае прыхільнасць да сябе; прыемны, абаяльны.
Мілая ўсмешка.
2. Блізкі сэрцу, любімы, дарагі.
Душу поўнілі мілыя краявіды.
3. у знач. наз. мі́лы, -ага, м., мі́лая, -ай, ж. Каханы, каханая.
З мілым рай і ў будане (прыказка).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Кула́га ’саладуха, ягады, звараныя з мукой, зацірка, кулеш’ (Сл. паўн.-зах., Мат. Гом., Касп., Нік. Очерки, Арх. ГУ, Грыг., Чач., Вешт., Др.-Падб., Маш., Гарэц., Шн., Мат. АС, Янк. Мат., Мат. Маг., Нар. словатв., Бяльк., Сержп. Грам., КЭС, лаг., Яўс., Серб.). Укр. кулага, рус. кулага ’тс’. Параўн. кулеш (гл.). Унутраную форму слова кулага можна ўбачыць у такіх дзеясловах, як кулажыцца, кулажыць ’паказваць на дождж’ (Нас. Сб., Юрч.). Адсюль відаць, што першаснае значэнне было ’вадкая сумесь’. Словаўтваральна мадэль з суфіксам ‑ага. Першасны дзеяслоў, на жаль, надзейна не рэканструюецца, але серб.-харв. ку́ља ’мамалыга’ дае яшчэ адну падставу для выдзялення ў кулага суфікса ‑ага. Слаўскі (3, 347) бачыць рэлікты зыходнага дзеяслова ў kuliti, kuljati (гл. куляць 1).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пагарэ́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які пагарэў, згарэў. Вот і разбураныя вуліцы, руіны пагарэлых дамоў. Лынькоў.
2. у знач. наз. пагарэ́лы, ‑ага, м. Тое, што і пагарэлец.
3. у знач. наз. пагарэ́лае, ‑ага, н. Тое, што згарэла ў выніку пажару.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)