калькава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак. і незак., што.

1. Зняць (знімаць) копію з чаго-н. пры дапамозе калькі (у 1 знач.).

К. чарцёж.

2. Стварыць (ствараць) слова або выраз па ўзоры іншамоўнага слова або выразу.

К. лацінскі выраз.

|| зак. скалькава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нявя́нучы, ‑ая, ‑ае.

Які не вяне. То барвенкам наплываюць Думкі-ўзоры на канву, То ўплятаюцца пралескай У нявянучы букет. А. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ідыёцтва, ‑а, н.

Разм. Неразумнасць, бязглуздасць; ідыёцкі ўчынак. — Было б вялікім ідыёцтвам .. руйнаваць тыя гатовыя ўзоры гаспадаркі, да якой мы імкнёмся. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ка́лька, -і, ДМ ка́льцы, мн. -і, ка́лек, ж.

1. Празрыстая папера або тканіна, пры дапамозе якой знімаюцца дакладныя копіі з чарцяжоў і малюнкаў.

2. Копія чарцяжа, малюнка на такім матэрыяле.

3. У мовазнаўстве: слова або выраз, утвораны па ўзоры слова або выразу з іншай мовы.

Слова «самавызначэнне» — к. рускага «самоопределеные».

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мікрахі́мія

(ад мікра- + хімія)

раздзел аналітычнай хіміі, які вывучае мікраскапічна малыя ўзоры разнастайных рэчываў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

коміваяжо́р, ‑а, м.

Раз’язны гандлёвы агент фірмы ў капіталістычных краінах, які заключае гандлёвыя пагадненні і мае пры сабе ўзоры тавару, прэйскуранты, каталогі і пад.

[Фр. commis voyageur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Квадр́аты ’квадратныя ўзоры ў посцілках’ (Жыв. сл.). Гл. квадрат.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пе́кны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Прыгожы. Пекныя ўзоры Тчэ кляноў задумны лістапад. Куляшоў. Панна Анэта мела чорныя, вельмі зваблівыя вочы і яшчэ больш зваблівыя, пекныя вусны. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гафтава́ць

(польск. haftować, ад ням. heften)

вышываць ажурныя ўзоры на тканіне.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Разняго́дзіцца ’устанавіцца негадзі’ (Янк. 2), ’раздажджыцца’ (Некр.). Ад няго́да (гл.) па ўзоры распаго́дзіцца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)