АНТАЦЭРО́ТАВЫЯ ІМХІ́,
антацэратопсіды (Athocerotopsida), клас мохападобных. Уключае 2 сям. — антацэротавыя (4 роды) і натаціласавыя (1 род). Каля 300 відаў. Пашыраны ў трапічных і ва ўмерана цёплых краінах. Першапасяленцы вільготных аголеных глебаў; у тропіках растуць на галінках, лісці і адмерлых раслінах. На Беларусі адзінае сям. антацэротавых з 2 родамі — антацэрас і феацэрас.
Стараж. група імхоў, якія, магчыма, існуюць з верхняга палеазою. Спалучае асобныя прыкметы пячоначнікаў, імхоў, сасудзістых раслін і водарасцяў. Лічыцца прамежкавым звяном паміж астатнімі мохападобнымі і сасудзістымі раслінамі. Прыкметы: неабмежаваны рост спарафіта, наяўнасць пласціністых храматафораў з пірэноідам і тыповых для вышэйшых раслін вусцейкаў у гаметафіта.
Літ.:
Жизнь растений. Т. 4. Мхи. Плауны. Хвощи. Папоротники. Голосеменные растения. М., 1978;
Водоросли, лишайники и мохообразные СССР. М., 1978.
Г.Ф.Рыкоўскі.
т. 1, с. 385
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
мо́х
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мо́х |
імхі́ |
| Р. |
мо́ху імху́ |
імхо́ў |
| Д. |
мо́ху імху́ |
імха́м |
| В. |
мо́х |
імхі́ |
| Т. |
мо́хам імхо́м |
імха́мі |
| М. |
мо́ху імху́ |
імха́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
мох мох, род. мо́ху и імху́ м.; мн. імхі́, -хо́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мох, РДМ мо́ху і імху́, Т мо́хам і імхо́м, мн. імхі́, імхо́ў, м.
Споравая расліна без каранёў і кветак, якая сцелецца або расце прама ў вільготных мясцінах, на дрэвах, камянях.
|| прым. мо́хавы, -ая, -ае, махавы́, -а́я, -о́е, імхо́вы, -ая, -ае і імша́ны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
разу́ха, ‑і, ДМ ‑зусе, ж.
Травяністая расліна сямейства крыжакветных. [Леў Раманавіч:] Паўзлі імхі па сенажаці, разуха-асака наступала з балот, зязюльчын лён ды мудранка адваёўвалі сабе прасторы. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зыбу́н, ‑а, м.
Зыбкае балота, якое ўтвараецца пры зарастанні азёр, рэк і пад. — Вазьмі Бандэрку. Ён цяжкі. Ён і праверыць, можна ісці па зыбунах з грузам ці не. Шашкоў. Імхі наступалі, плылі зыбуны, За горла няшчадна сціскалі рачулку. Зуёнак. // толькі мн. (зыбуны́, ‑оў). Рухомыя зыбучыя пяскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эпіфі́лы
(ад эпі- + -філ)
расліны, якія пасяляюцца на лісці іншых раслін, пераважна вечназялёных (напр. водарасці, імхі).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мох (род., дат., предл. мо́ху и імху́, твор. мо́хам и імхо́м; мн. імхі́) м. мох;
○ але́невы м. — оле́ний мох;
◊ абрасці́ мо́хам — обрасти́ мо́хом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
літафі́ты
(ад літа- + -фіты)
расліны, якія растуць на скалах і камянях (імхі, лішайнікі, некаторыя водарасці і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)