Verbum

анлайнавы слоўнік

БО́РА РА́ДЫУС,

радыус найбліжэйшай да ядра (пратона) арбіты электрона ў мадэлі атама вадароду Н.Бора. Абазначаецца $a_{0} \cdot a_{0} = \frac{ħ}{m e^{2}} = 5,2917706(44) \cdot 10^{−11}$ м, дзе $ħ = \frac{h}{2π}$ , h — Планка пастаянная, m і e — маса і зарад электрона. У квантавай механіцы Бора радыус вызначаецца як адлегласць ад ядра, на якой з найбольшай імавернасцю можна выявіць электрон у няўзбуджаным атаме вадароду. Гл. таксама Бора тэорыя.

т. 3, с. 215

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пазітро́ній

[ад пазі(трон) + (элек)трон]

фіз. кароткачасовая сістэма з пазітрона і электрона, падобная па структуры да атама вадароду.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мюо́ній

[ад мю(он) + (элехтр)он]

фіз. нестабільная сістэма з дадатна зараджанага мюона і электрона, па структуры аналагічнай атаму вадароду.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

электры́на

[ад элек(трон) + (ней)трына]

гіпатэтычная элементарная часціца з электрычным зарадам, што роўны зараду электрона, і нулявой масай спакою.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

спін

(англ. spin = вярчэнне)

уласны момант колькасці руху элементарнай часціцы (электрона, пазітрона, пратона, нейтрона і інш).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мезо́н

[ад гр. mesos = сярэдні, прамежкавы + (электр)он]

нестабільная элементарная часціца, маса якой большая за масу электрона і меншая за масу пратона.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ЗАХО́П ЭЛЕКТРО́ННЫ,

працэс, пры якім ядро спантанна захоплівае электрон з адной з унутраных абалонак атама з адначасовым выпрамяненнем электроннага нейтрына; від бэта-распаду. Абумоўлены слабымі ўзаемадзеяннямі. Адбываецца, калі маса «старога» ядра большая за масу «новага» на велічыню энергіі сувязі электрона, які захопліваецца. Прадказаны яп. фізікамі Х.Юкава і С.Саката у 1936 і выяўлены амер. фізікам Л.Альварэсам у 1938.

т. 7, с. 25

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мюо́н

[ад гр. mu = назва літары μ + (мез)он]

фіз. няўстойлівая дадатна або адмоўна зараджаная элементарная часцінка, маса якой большая за масу электрона прыблізна ў 207 разоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

анігіля́цыя

(лац. annihilatio = знішчэнне)

ператварэнне элементарных часціц і антычасціц пры сутыкненні ў іншыя часціцы, напр. пратона і антыпратона ў некалькі мезонаў або электрона і пазітрона ў два фатоны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

КУШ, Каш (Kusch) Полікарп (26.1.1911, г. Бланкенбург, Германія — 20.3.1993), амерыканскі фізік. Чл. Нац. АН ЗША (1956). Скончыў Тэхнал. ін-т Кейса (1931). З 1937 у Калумбійскім (з 1949 праф.), з 1972 у Тэхаскім (г. Далас) ун-тах. Навук. працы па атамнай, малекулярнай, ядз. і хім. фізіцы. Даследаваў атамныя, малекулярныя і ядз. ўласцівасці і з’явы метадам малекулярных пучкоў. З высокай дакладнасцю вымерыў значэнне магн. моманту электрона (1949). Нобелеўская прэмія 1955.

М.М.Касцюковіч.

т. 9, с. 66

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)