шмат Участак, невялікая дзялянка поля, сенажаці; мізэрны ўчастак зямлі (Мсцісл. Юрч., Рэч., Сіроц. Касп.). Тое ж шматок (Нясв., Рэч., Слаўг.).

□ ур. Шматы́ (поле) каля в. Засценкі Віл.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

перапла́каць

‘наплакацца, доўга праплакаўшы, перастаць плакаць, аплакаць усё, многае, усіх, многіх, перажыць шмат чаго-небудзь (пераплакаць многае, пераплакаць шмат бед)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перапла́чу перапла́чам
2-я ас. перапла́чаш перапла́чаце
3-я ас. перапла́ча перапла́чуць
Прошлы час
м. перапла́каў перапла́калі
ж. перапла́кала
н. перапла́кала
Загадны лад
2-я ас. перапла́ч перапла́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час перапла́каўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шма́та

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. шма́та шма́ты
Р. шма́ты шма́т
Д. шма́це шма́там
В. шма́ту шма́ты
Т. шма́тай
шма́таю		 шма́тамі
М. шма́це шма́тах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мнагале́тні, -яя, -яе (спец.).

Які жыве шмат гадоў (пра травы).

Мнагалетнія расліны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

патрэ́бна, безас., у знач. вык.

Неабходна мець, трэба.

На гэта п. шмат часу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шматгадо́вы, -ая, -ае.

Які жыве, існуе, працягваецца шмат гадоў.

Шматгадовыя травы.

Шматгадовая дзейнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шчы́лісты, -ая, -ае.

Які мае шмат шчылін, дзірак.

Шчылістыя дзверы.

|| наз. шчы́лістасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нацярпе́цца, -цярплю́ся, -це́рпішся, -це́рпіцца; -цярпі́ся; зак.

Зведаць, перажыць шмат чаго-н. непрыемнага, цяжкага.

Н. страху.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шматразо́вы, -ая, -ае.

Які паўтараецца ці паўтараўся шмат разоў.

Шматразовае рэха.

|| наз. шматразо́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шматсяме́йны, -ая, -ае.

Які мае вялікую сям’ю, шмат дзяцей.

Дапамога шматсямейным.

|| наз. шматсяме́йнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)