шосси́ровать сов. и несов. шасі́раваць, пракла́сці (праклада́ць) шашу́ (шасэ́);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
галго́фа, ‑ы, ж.
1. Месца паблізу Іерусаліма, дзе, паводле біблейскіх паданняў, праводзілася пакаранне і дзе быў распяты Хрыстос.
2. перан. Месца нягод і пакуты, крыніца няшчасця. Вось яно маячыць ужо.. на спадах блізкай гары, славутае Каджорскае шасэ, галгофа многіх. Самуйлёнак.
[З арамейскай.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́калішні, ‑яя, ‑яе.
Разм. Які быў калісьці раней, у мінулым; былы. — Некалішні Мінск быў звычайны губернскі горад... Васілевіч. За горадам яны пайшлі не па шасэ, а па сцежцы.. ў хвойнік побач з пасёлкам, які ў некалішнія часы быў месцам гулянак гарадской і пасялковай моладзі. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хайвэ́й
(англ. highway, ад high = інтэнсіўны, галоўны + way = шлях, дарога)
вялікая аўтамабільная дарога, шасэ, аўтамагістраль з аднабаковым рухам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГАЮІ́, Аюі (Haüy) Рэнэ Жуст (28.2.1743, г. Сен-Жу-ан-Шасэ, Францыя — 1.6 або 3.6.1822), французскі крышталёграф і мінералог. Чл. Парыжскай АН (1783). Ганаровы чл. Пецярбургскай АН (1806). У 1794—1802 праф. Горнай школы (Парыж). Зрабіў вял. ўклад у развіццё крышталяграфіі; адкрыў закон цэлых лікаў (рацыянальнасці параметраў), названы яго імем, распрацаваў тэорыю памяншэння колькасці малекул у слаях, якія паслядоўна фарміруюць крышталь. Яго імем названы мінерал гаюін.
т. 5, с. 97
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
кантрэ́йлер
[ад кан(тэйнер) + англ. trailer = які цягне]
кантэйнер на колах для перавозкі грузаў на чыгуначных платформах і па шасэ.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нястро́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае нязграбную, няскладную постаць. Убег у штаб дывізіі хударлявы, нястройны паручнік. Нікановіч.
2. Пазбаўлены стройнасці, мілагучнасці. Словы, спачатку прыглушаныя, нястройныя, рабіліся ўсё выразней, гучней. І вось яны зліліся ў магутную песню. Лынькоў.
3. Бязладны, хаатычны; неарганізаваны. Танкісты шумліва, нястройным гуртам накіравалася да шасэ. Мележ. Брычка ехала па праспекце, а за ёю па бруку, па тратуарах ішоў нястройны трохтысячны натоўп. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bity
bit|y
1. біты;
droga ~a — шаша; шасэ;
2. адбіўны;
kotlet ~y — адбіўная катлета;
~a godzina — бітая гадзіна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
прагна́ць, -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гна́ў, -гна́ла; -гані; -гна́ны; зак.
1. каго-што. Прымусіць пайсці адкуль-н., выдаліць (груба, прымусова, сілай).
П. з хаты.
П. са службы.
П. змрочныя думкі (перан.).
2. каго-што. Прымусіць рухацца, ісці.
П. палонных праз горад. П. плыты па рацэ.
3. што. Ажыццявіць прагон (у 3 знач.; спец.).
П. п’есу перад прэм’ерай.
4. што і без дап. Хутка праехаць, прабегчы (разм.).
П. па шасэ пяць кіламетраў.
5. што. Хуткім рухам або напрамкам руху чаго-н. утварыць што-н.
П. пракос.
П. разору.
6. перан., што. Задаволіўшы, спыніць, наталіць (разм.).
П. смагу.
|| незак. праганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е (да 1—3, 5 і 6 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дарога, шлях / вялікая, для аўтамабіляў: шаша, шасэ, шасэйная дарога, аўтастрада, аўтамагістраль / палепшаная: тракт, гасцінец, бальшак / невялікая грунтовая: прасёлак / невялікая, збочвае з большай: паваротка, паваротак; артэрыя (перан.); пуць, пуціна, пуцявіна (паэт.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)