Вупраж (БРС, Бяльк., КСП), рус. у́пряжь. Ад упрага́ць ’запрагаць’ (параўн. Нас., Байк. і Некр.), у шмат якіх раёнах выцеснена паланізмам збруя (Сцяцко, Словаўтв., 190); рус. упряжь Фасмер (4, 165) лічыць непасрэдным утварэннем ад прягу.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пражмо́ 1 ’паджаранае на агні калоссе недаспелага жыта’ (Нас., Бяльк., Юрч., Мат. Маг., Мат. Гом., Сцяшк. Сл.). Рус. смал. пря́жмо ’калоссе жыта, пражанае на масле’, польск. prażmo. ст.-чэш., суч. дыял. pražma (відаць, мн. л.) ’паджаранае на агні калоссе недаспелага жыта’. Прасл. *pražьmo. Ад *pražiti (гл. пражыць) з суф. ‑mo (Адносна суф. гл. Слаўскі, SP, 2, 15). Махэк₂, 482 падкрэслівае, што слова можа лічыцца старажытным ужо з прычыны даўнасці такога спосабу ўжывання ў ежу калосся ў час неабходнасці. Гл. яшчэ Брукнер, 434.

Пражмо́ 2 ’адлегласць паміж слупамі ў клеці, дзе складваюць збожжа’ (Касп.). Не зусім ясна. Відаць, дэрыват ад ‑прагу (гл. запрагаць, упрагаць) з суф. ‑ьмо, г. зн. прастора, якая звязваецца, спалучаецца (рус. сопрягается) слупамі. Няясна, ці сюды адзначанае ў Даля бесар. пря́жина ’лінейная мера’ (= 3 сажням 12 вяршкам) і ўкр. закарп. пра́жина ’від зямельнай меры’, якія таксама не маюць пэўнай этымалогіі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

yoke

[joʊk]

1.

n.

1) ярмо́ n.

a yoke of oxen — па́ра запрэ́жаных вало́ў

2) каро́мысел -ла m.

The man carried two buckets on a yoke — чалаве́к нёс два вядры́ на каро́мысьле

3) ге́стка f.

4) Figur. по́вязі pl. (сябро́ўства), су́вязі pl. (кро́ўныя)

5) Figur. пу́ты pl., ако́вы pl., ярмо́ n.

6) Figur. прыгнёт -у m., няво́ля f.

2.

v.t.

1) надзява́ць ярмо́

2) запрага́ць, упрага́ць

3) спалуча́ць, зьядно́ўваць, зьвя́зваць

to be yoked in marriage — быць спалу́чаным шлю́бам

4) паняво́льваць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)