Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
руло́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
Трубка гнуткага матэрыялу, згорнутага для захоўвання.
Папера, цырата, толь у рулонах.
Р. лінолеуму.
|| прым.руло́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
руло́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да рулона, у форме рулона. Рулонная папера. Рулонны толь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Téerpappe
f -, -n толь
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
То́лезны ’такі вялікі, такі шматлікі’ (Ласт., Некр. і Байк.). Экспрэсіўнае ўтварэнне з суф. ‑(е)зн‑, параўн. велічэ́зны, вялі́зны (гл. вялікі), што ўзыходзіць да прасл.*toli, *tolě ’так, столькі’, параўн. укр.дыял.толь ’тс’, тіль ’трохі, не надта многа’, рус.дыял.то́ли, толь ’столькі, настолькі’, стараж.-рус.толи ’потым, і, а’, польск.tyle ’так многа’, дыял.toli ’вось, толькі, а як жа’, чэш.дыял.toli ’столькі, так многа’, н.-луж.toli ’таму што’, a toli ’ўсё ж, аднак, тым не менш’, славен.toli ’так, столькі’, старое серб.-харв.toli, tolje ’настолькі, так’, ст.-слав.толи, толь ’столькі, настолькі’. Спалучэнне дэманстратыўнага займенніка *to з часціцай *li, суадноснае з літ.tõlei ’да таго часу’ і роднаснымі tõl, tolì ’далёка’ (ESSJ SG, 2, 675; Фасмер, 4, 70; Шустар-Шэўц, 1514).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ВІ́ЦЕБСКІ ТО́ЛЕВЫ ЗАВО́Д.
Дзейнічаў у 1897—1914 у Віцебску. Вырабляў дахавы і ізаляцыйны толь, які насычалі льняным алеем, што выраблялі на гэтым жа з-дзе. Меў паравы рухавік, працавала 60 рабочых (1913).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
papa
I
ж.толь
IIм.уст.жарт.
тата; татка
IIIж.разм.
зяпа; морда
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Ляпя́нка, ліпʼя́йка, лыпʼя́нка, лыпля́нка, ляплёнка, ляпонка ’жылая глінабітная пабудова’, ’зямлянка’. Укр.ліпля́нка, ліпʼя́нка ’хата з гліны’, польск.lepianka, lepʼånka, lepi̯onka ’тс’, ст.-польск.lepianka, lepionka ’нешта злепленае’, каш.lepʼȯnka яшчэ азначае ’гліняная падлога’, ’гліняная пабудова’; чэш.ходск.lepenka ’гліна, змешаная з саломай і вотруб’ем, якой абмазваўся вільчык страхі’. У зах.- і паўд.-слав. мовах гэта лексема мае значэнне ’кардон’, ’толь’, ’наклейка’. Узыходзіць да прасл. формы lěpjen‑ъka ’нешта злепленае’ (Слаўскі, 4, 162). Да ляпі́ць (гл.) < прасл.lěpiti ’мазаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Páppe
f -, -n
1) кардо́н
2) па́пка, тэ́чка; кардо́нны пераплёт
3) толь
4) разм. клей, ка́ша, кле́йстар
◊ das ist nicht von ~! — ≅ гэ́та спра́ва надзе́йная!, гэ́та не жарт!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Specie formosa, mente odiosa
3 выгляду чароўна, душой непрыемна.
С виду прекрасна, душой неприятна.
бел. Глядзець прыгожы, ды не гожы. Глянеш ‒ хоць пацалуй, а прыступішся ‒ плюнеш. Стань, паглядзі, плюнь ды пайдзі.
рус. С виду малина, а раскусишь ‒ мякина. Родилась пригожа, да по нраву негожа. Лицом красавица, а нравом толь ко чёрту нравится. Снаружи хорошо, а внутри загляни ‒ волчью песню затяни.
фр. Souvent la plus belle pomme est véreuse (Самое красивое яблоко часто бывает червивое).