ГАЗАВА́ДКАСНЫ РУХАВІ́К,

газа-дызель, газавы рухавік, у якім газапаветр. сумесь у цыліндрах сціскаецца настолькі, што ўпырснутая ў канцы ходу сціскання порцыя вадкага паліва ўзгараецца (як у дызеля). Ступень сціскання каля 15. Выкарыстоўваюцца на газаперапамповачных, нафта- і газабуравых устаноўках, на транспарце.

т. 4, с. 424

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

умя́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., умне́цца; умя́ўся, умя́лася; зак.

Стаць умятым, уціснутым у што-н. або шчыльным ад сціскання, прымінання.

Трава ўмялася ў зямлю пад коламі трактара.

Мокры жвір умяўся пад ботамі.

|| незак. уміна́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кампрэ́сар

(лац. compressor = які сціскае)

машына для сціскання паветра, газу, пары.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

расчака́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Спец.

1. Выбіць на паверхні металічных вырабаў узор, адбітак; пакрыць чаканкай.

2. Апрацаваць шво, месца злучэння ў якім‑н. металічным вырабе з мэтай сціскання. Расчаканіць заклёпачныя швы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умя́цца, умнецца; пр. умяўся, умялася; зак.

1. Стаць умятым, уціспутым у што‑н., куды‑н. Умялася трава ў зямлю пад коламі трактара.

2. Стаць шчыльным ад сціскання, прымінання. Мокры жвір умяўся пад ботамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пнеўма́тык

(гр. pneumatikos = паветраны)

1) прыстасаванне для сціскання і разрэджвання паветра;

2) напоўненая паветрам шына.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шчыпцы́, ‑оў; адз. няма.

Інструмент у выглядзе двух змацаваных па шарніры стрыжняў, які служыць для сціскання, расколвання, схоплівання, выдзірання чаго‑н. Шчыпцы для завіўкі валасоў. □ Паварушыў [дзед] шчыпцамі [ў каміне]. Сноп іскраў ірвануўся ўгору. Алесь маўчаў, гледзячы ў зыркае полымя. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГУКАЛЮМІНЕСЦЭ́НЦЫЯ,

свячэнне ў вадкасці пры акустычнай кавітацыі. Вельмі слабае, робіцца бачным пры значным узмацненні або ў поўнай цемнаце. Узнікае пры моцным награванні газу і пары ў кавітацыйным пузырку, якое адбываецца ў выніку адыябатычнага сціскання пры яго захлопванні.

т. 5, с. 524

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Пру́гкі ’які хутка прымае першапачатковую форму пасля сціскання або згінання, пруткі, нядрузлы, не вялы; крамяны, моцны’ (ТСБМ, беласт., Сл. ПЗБ). Да пруг (гл.), пру́га ’моцна, туга’ (Нас.), параўн. рус. упру́гий ’пругкі’, а таксама словаўтваральную паралельнасць пруг//пру́гкі, прут//пру́ткі, пруд//пру́дкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

размя́цца, разамну́ся, разамне́шся, разамне́цца; разамнёмся, разамняце́ся, разамну́цца; разамні́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць мяккім (ад сціскання, расцірання).

Воск размяўся.

2. перан. 3 дапамогай якіх-н. рухаў прывесці цела ў стан фізічнай бадзёрасці (разм.).

Р. пасля сну.

|| незак. разміна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. размі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (да 2 знач.); прым. размі́начны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Разміначная дарожка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)