Grex totus in agris unius scabile cadit
Увесь статак гіне ў полі з-за паршы адной [авечкі].
Всё стадо погибает в поле от парши одной [овцы].
бел. Адна паршывая аўца ўвесь статак паскудзіць. За адным паршывым баранам усё стада пагана.
рус. Одна паршивая овца всё стадо портит. Одна сопатая лошадь всех осопатит. От одного порченого яблока. целый воз загнивает. От одного гнилого яблока весь воз загнивает.
фр. Brebis galeuse gâte le troupeau (Паршивая овца портит стадо).
англ. One rotten sheep infects the whole flock (Одна паршивая овца всё стадо портит).
нем. Ein räudiges Schaf verdirbt die ganze Herde (Паршивая овца портит всё стадо). Ein fauler Apfel macht zehn faule Äpfel (Гнилое яблоко портит десять других).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
гурт (род. гу́рту) м.
1. гурьба́ ж.; вата́га ж.; толпа́ ж.;
2. гурт, ста́до ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ста́так, -ка м. ста́до ср.;
◊ ма́еш с., му́сіш мець і ўпа́дак — посл. в хозя́йстве не без уро́на
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
улучы́ць сов., разг.
1. (присоединить) включи́ть;
у. каро́ву ў чараду́ — включи́ть коро́ву в ста́до;
2. попа́сть в цель
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чарада́ ж.
1. верени́ца, череда́; (о птицах — ещё) карава́н м.;
2. гурьба́, вата́га; толпа́;
3. (о животных вообще) ста́я; (о скоте) ста́до ср., гурт м., ота́ра, кося́к м.;
◊ паршы́вая аве́чка ўсю ~ду́ псуе́ — посл. парши́вая овца́ всё ста́до по́ртит
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлучы́ць сов.
1. разлучи́ть;
2. (прервать контакт) разъедини́ть;
3. раздели́ть;
р. чараду́ на дзве ча́сткі — раздели́ть ста́до на́ две ча́сти
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тма ’цемра, змрок, туман; мноства, безліч’ (Нас.), ст.-бел. тма ’цемра’, ’мноства, процьма’ (XV ст., КГС), сюды ж тмець (тмѣць) ’цямнець’, тміць ’марочыць’: не тми моей головы (Нас.), тму́шчы (тму́щий) ’шматлікі’: тмущее стадо погнали воловъ (там жа). Параўн. укр. дыял. тма ’цемра’, тми́ти ’зацямняць, рабіць цёмным’, чэш. tma ’цемра; 10 тысяч’, славац. tma ’цемра’, палаб. tåma ’тс’, славац. tema ’цемень; мноства’, tmina, tma ’цемра’, серб.-харв. та́ма ’мгла, цемра; мноства’, tmȁ ’тс’, балг. тъма́ ’тс’, макед. тмурен ’пахмурны; хмурны’, ст.-слав. тъма ’мноства, процьма’. Гл. цьма.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паршы́вы прям., перен., разг. парши́вый;
~вая ко́шка — парши́вая ко́шка;
~вая спра́ва — парши́вое де́ло;
◊ ~вая аве́чка ўсю чараду́ псуе́ — посл. парши́вая овца́ всё ста́до по́ртит
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
морж (род. маржа́) м.
1. зоол. морж;
чарада́ маржо́ў — ста́до морже́й;
ціхаакія́нскі м. — тихоокеа́нский морж;
2. перен., разг. морж;
запіса́цца ў маржы́ — записа́ться в моржи́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
догна́ть сов., в разн. знач. дагна́ць;
догна́ть пу́тников в доро́ге дагна́ць падаро́жнікаў у даро́зе;
догна́ть в рабо́те дагна́ць у рабо́це;
догна́ть ста́до до па́стбища дагна́ць ста́так да па́шы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)