Verbum

ска́чванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. скачваць — скачаць і скачвацца — скачацца.

заскака́цца, ‑скачуся, ‑скачашся, ‑скачацца; зак.

Разм.

1. Доўга скачучы, забыць пра час.

2. Стаміцца, доўга скачучы.

расскака́цца, ‑скачуся, ‑скачашся, ‑скачацца; зак.

Разм.

1. Захапіўшыся скокамі, пачаць многа скакаць.

2. Скачучы, набраць большую скорасць (пра каня).

наскака́цца, ‑скачуся, ‑скачашся, ‑скачацца; зак.

Разм.

1. Стаміцца, скачучы цераз што‑н. Наскакацца цераз канавы.

2. Уволю, многа паездзіць на кані.

3. Уволю, многа патанцаваць. [Хлопец:] — Танцы будуць, наскачамся ўволю! Ракітны.

даскака́цца, ‑скачуся, ‑скачашся, ‑скачацца; зак.

Разм. Скачучы, давесці сябе да якіх‑н. непрыемных вынікаў. // перан. Легкадумнымі, ганебнымі паводзінамі наклікаць на сябе непрыемнасці, бяду. Майбарада хутка праверыў кішэні забітых, забраў у Гопкеля нейкія паперы, агідліва паморшчыўся. — Даскакаўся, сукін сын. Шамякін.

скруці́цца, скручуся, скруцішся, скруціцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Туга звіцца. Вяроўка скруцілася. // Скачацца трубкай, загнуцца, закруціцца з краёў. Бяроста затрашчала, скруцілася, начадзіла пахучым дымам. Шамякін. Павязка за ноч аб’ехала, намокла на дажджы, бінты скруціліся. Мележ.

2. (звычайна са словамі «у клубок», «у абаранак» і пад.). Кладучыся ці лежачы, сагнуцца, скурчыцца. [Змяя] ляжала, скруціўшыся, на пяньку і грэлася на сонейку. Маўр. Хацелася легчы пад гусцейшую елачку, скруціцца ў клубок. Жычка. Максімка зусім скруціўся ў камяк. Чорны.

3. Злучыцца ў выніку скручвання; зліцца. Адна з адной рынуцца [хвалі] ўглыб, як магілу, Там скруцяцца, узнімуцца клубам, дугой. Купала.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сашрубавацца. Гайка скруцілася.

5. Сапсавацца пры зашрубоўванні, адкручванні. Кран скруціўся. // перан. Разм. Змяніцца, перайначыцца. [Нічыпар:] Ай, Міхал, Міхал!.. Ты ўжо вялікім начальнікам быў... І думаў, да скону панаваць будзеш. Ажно бачыш, як усё скруцілася? Кучар.

6. Разм. неадабр. Прапасці, знікнуць. Ад сына, відаць, ужо помачы не чакай: скруціўся з дому, разлайдачыўся, распіўся. Грахоўскі.

7. Разбэсціцца, разлайдачыцца. І пра пшаніцу, і пра гэта я расказаў табе, хоць і ведаў, што ты будзеш хадзіць па пасёлку і ўсім будзеш жаліцца, што твой мужык скруціўся, што ён апошнюю скібку хлеба адбірае ў родных дзяцей і нясе палюбоўніцы. Кудравец. Дырэктар і расшчодрыўся. Думаў, што чалавек будзе жыць, сям’ю глядзець, а ён разбэсціўся, скруціўся... Гроднеў.

8. Разм. неадабр. Уступіць у інтымныя зносіны з кім‑н., сысціся з кім‑н. Жонка [старшыні] так скруцілася з бухгалтарам, што не саромелася замыкацца з ім у калгаснай канцылярыі. Сачанка.