Гавя́даскаціна’, таксама гаўя́да (гл. ДАБМ, карта № 293). Прасл. *govędo ’буйная рагатая жывёла, скаціна’ (рус. дыял. говя́до, укр. дыял. говʼя́до, балг. гове́до, серб.-харв. го̀ведо і г. д.). Утварэнне суфіксам ‑ęd‑o да і.-е. *g​ō̆u̯‑s ’буйная рагатая жывёла’. Агляд літ-ры ў Трубачова, Эт. сл., 7, 74–75. Усх.-палес. го́ўе, гаўя́ ’буйная рагатая жывёла, скаціна’, магчыма, < *govьje (< *govь < і.-е. *g​ou̯‑); гл. Борысь, БЛ, 1979 (15), 47–48.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Viech

n -(e)s, -er разм., пагардл. жывёла; скаці́на; бды́ла

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

cattle

[ˈkætəl]

n.

а) рага́тая жывёла, ста́так -ку m., бы́дла n., скаці́на f.

б) сво́йская жывёла, пагало́ўе n., жывы́ інвэнта́р

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

На́хаць ’нахабніца (пра свінню)’ (салігор., Нар. словатв.). Няясна; параўн. салігор. хасціна ’пражэрлівая скаціна’ (гл.); *на + хасць?

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

chudoba

ж.

1. пажыткі; манаткі;

2. жывёла, скаціна, худоба

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Скот1. Гл. скаціна.

Скот2 ‘схіл’ (Янк. 3.). Звязана чаргаваннем галосных з скат ‘тс’, якое ад скаціць(ца) < каціць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пе-пе-пе ’падзыўныя для кароў’ (лях., ДАБМ, камент., 895). Гукапераймальнае, утворанае, магчыма, з пачатковага складу і.-е. назвы скаціны *pekʼu‑ (параўн. лац. pecusскаціна’, ст.-інд. páçu, paçús, авест. pasu‑ ’тс’, ст.-грэч. πέκος ’шкура’, гоц. faíhu ’грошы’, ст.-в.-ням. fihuскаціна’, прасл. *pьsъ ’(калматы) сабака’). Параўн. і інш. падзыўныя словы для кароў з гэтым жа коранем: псе-псе-псе, псейка‑псейка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дабы́так ’пажыткі, дабро’. Агульнаславянскае слова. Параўн. ст.-рус. добытъкъ ’маёмасць’, ’здабыча’, ст.-укр. добытокъ ’жывёла’, укр. доби́ток ’рабунак, здабыванне’, добито́к ’буйная рагатая жывёла’, добуто́к ’набытак’, добу́тки ’ягняты, цяляты і да т. п.’, ст.-чэш. dobytek ’свойская жывёла’, ’скаціна, дабро’, чэш. dobytek, славац. dobytok, польск. dobytek ’маёмасць’, ’свойская жывёла’, ’прыбытак, выгада’, балг. доби́тък ’свойская жывёла; скаціна’, макед. добиток ’жывёла’, серб.-харв. доби́так ’прыбытак; выгада’. Прасл. *dobytъkъ — вытворнае з суф. ‑ъkъ ад дзеепрым. прош. ч. *dobytъ (ад дзеяслова *dobyti). Для слоў гэтай групы прымаюць развіццё семантыкі: ’маёмасць’ > ’скаціна’. Падрабязны агляд у Трубачова, Эт. сл., 5, 49. Цікава, што ў рус. мове гэта слова вядома толькі ў старых помніках; у сучаснай мове, паводле Трубачова, няма. Але параўн. у СРНГ, 8, 82: добы́ток ’дзіця’ (кастр.), магчыма, іранічнае.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цягаві́ты, ‑ая, ‑ае.

Здольны многа і цяжка працаваць; загартаваны ў працы; працавіты. Валы — цягавітая, пакорлівая скаціна, корму ёй дабіраць не трэба, а работы адзін вол зробіць за трое коней. Пестрак. [Дырэктар:] — Цяжкі цэх, ясна. Там не кожны падніме. Туды трэба чалавека цягавітага, з галавой, такога, што можа любую справу на ногі паставіць. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

animal1 [ˈænɪməl] n.

1. жывёла, жывёліна;

domestic animals сво́йскія/ха́тнія жывёлы;

a wild animal звер, дзі́кая жывёліна;

the animal planet плане́та жывёл

2. жыва́я істо́та

3. скаці́на (пра грубага, подлага чалавека)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)