совы сапраўдныя

т. 15, с. 73

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сапра́ўдны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сапра́ўдны сапра́ўдная сапра́ўднае сапра́ўдныя
Р. сапра́ўднага сапра́ўднай
сапра́ўднае		 сапра́ўднага сапра́ўдных
Д. сапра́ўднаму сапра́ўднай сапра́ўднаму сапра́ўдным
В. сапра́ўдны (неадуш.)
сапра́ўднага (адуш.)		 сапра́ўдную сапра́ўднае сапра́ўдныя (неадуш.)
сапра́ўдных (адуш.)
Т. сапра́ўдным сапра́ўднай
сапра́ўднаю		 сапра́ўдным сапра́ўднымі
М. сапра́ўдным сапра́ўднай сапра́ўдным сапра́ўдных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыстасава́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м. (пагард.).

Чалавек, які прыстасоўваецца да абставін, утойваючы свае сапраўдныя погляды.

|| ж. прыстасава́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

складкаватакры́лыя, ‑ых.

У выразе: складкаватакрылыя восы — сямейства перапончатакрылых насякомых; тое, што і сапраўдныя восы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лупе́нік ’масляк’ (лід., Сцяшк. Сл.), шчуч., баранав. лупе́нікі, іўеў. лупі́ннік ’тс’ (Сл. ПЗБ). Да лупі́ць 1 (гл.). Матывацыя: у іх лёгка лупіцца скурка шапачкі. Параўн. таксама славац. łupinki ’апенькі сапраўдныя’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Reáli¦en

pl

1) сапра́ўдныя ва́ртасці

2) фа́кты, зве́сткі

3) прыродазна́ўчыя наву́кі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

вуалі́раваць

(фр. voiler)

наўмысна рабіць што-н. не зусім ясным, выразным (напр. в. сапраўдныя намеры).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

касе́ц, касца, м.

Той, хто косіць (травы, збажыну). Лёгка і хораша, спраўна і спорна ідуць у пракосе сапраўдныя касцы. Брыль. Па пояс трава парасла за ракой. Чакае касца яна з вострай касой. Муравейка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шчы́ры, -ая, -ае.

1. Які выражае сапраўдныя пачуцці, праўдзівы, адкрыты.

Ш. чалавек.

Шчырае прызнанне.

Гаварыць шчыра (прысл.). Сказаць ад шчырага сэрца.

2. Задушэўны, інтымны.

Шчырая размова.

3. Сардэчны, душэўны.

Шчырая сяброўка.

4. Пазбаўлены прытворства.

Шчырае шкадаванне.

5. Старанны; верны, адданы, заўзяты.

Шчырая праца.

Ш. змагар за светлую будучыню.

Ш. следапыт.

6. Просты, даверлівы.

Ш. чалавек усяму верыць.

7. Які складаецца з аднолькавых парод дрэў (пра лес, бор); без дамешак, прымесей.

Ш. бор.

Шчырае золата.

◊

Шчырая праўда — сама праўда.

|| наз. шчы́расць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

przyjaciel

м. сябар, прыяцель;

w potrzebie poznasz prawdziwego ~a — сапраўдныя сябры пазнаюцца ў бядзе

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)