зі́мка
I ж., уменьш.-ласк., разг. зи́мушка
II ж., разг. ози́мая пшени́ца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перарадзі́цца сов., в разн. знач. перероди́ться;
пшані́ца ~дзі́лася — пшени́ца перероди́лась;
ён духо́ўна ~дзі́ўся — он духо́вно перероди́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
я́равы овра́жный
яравы́ в разн. знач. ярово́й;
~ва́я сяўба́ — ярово́й сев;
~ва́я пшані́ца — ярова́я пшени́ца;
я. пале́так — ярово́й клин
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
поле́чь сов., в разн. знач. пале́гчы;
в бою́ полегло́ мно́го во́инов у баі́ пале́гла шмат во́інаў;
по́сле ли́вня пшени́ца полегла́ пасля́ лі́ўню (зале́вы) пшані́ца пале́гла.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
я́рка I нареч.
1. прям., перен. я́рко;
2. свежо́;
1, 2 см. я́ркі
я́рка II сущ., ж., с.-х.
1. ярова́я пшени́ца;
2. (молодая овца) я́рка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Caecus non judicat de colore
Сляпы не судзіць аб колеры.
Слепой не судит о цвете.
бел. Сляпой курыцы і жвір ‒ пшаніца.
рус. Слепой курице всё пшеница.
фр. Juger/parier de qch comme les aveugles des couleurs (Судить/говорить о чём-то, как слепые о цвете).
англ. Blind man can judge no colours (Слепой не может судить о цвете).
нем. Dem Armen schmeckt jegliches Brot (Бедняку вкусен всякий хлеб).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Nummis potior amicus in periculis
У небяспецы сябар даражэй за грошы.
В опасности друг дороже денег.
бел. Не тады. калі салодка, а тады, калі Горка, прыяцель патрэбен.
рус. Рожь да пшеница годом родится, а верен друг всегда пригодится. Лучше друг верный, чем камень драгоценный. Не тот силён, кто дюжит, а тот, кто дружит. За добрым другом, как за каменной стеной. Есть дружок ‒ есть и заступничек. Доброе братство ‒ милее богатства.
фр. Ami dans la malheur est véritable ami (Друг в беде ‒ истинный друг).
англ. A friend in need is a friend indeed (Друг в беде ‒ истинный друг).
нем. Freundschaft bewährt sich in der Not (Дружба проявляется в беде).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Spes sola hominem in miseriis solatur
Надзея ‒ адзінае суцяшэнне людзей у няшчасці.
Надежда ‒ единственное утешение людей в несчастье.
бел. Будзе пара ‒ будзе трава. Будзе кірмаш і на нашай вуліцы. Бяда бядою, але і дабра прычакаем. Калі не маю цяпер, дык буду мець у чацвер.
рус. Счастье скоро покинет, а добрая надежда никогда.
фр. Espérance est seule consolation dans le malheur (Надежда ‒ единственное утешение в беде).
англ. Every dog has his day (У каждого пса есть свой день). While there is life, there is hope (Пока есть жизнь, есть надежда).
нем. Es hofft der Mensch, solang’ er lebt (Человек надеется, пока живёт). Auch unser Weizen wird einmal blühen (И наша пшеница однажды зацветёт).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ка́к-то нареч.
1. (неопределённым образом, однажды) не́як, нейк;
ка́к-то непоня́тно не́як (нейк) незразуме́ла;
ка́к-то я ви́дел его́ не́як я ба́чыў яго́;
2. (при перечислении) як, як напры́клад;
зерновы́е культу́ры, ка́к-то — пшени́ца, рожь, овёс зе́рневыя культу́ры, як — пшані́ца, жы́та, авёс.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
роди́ться
1. сов. нарадзі́цца; несов. раджа́цца, радзі́цца; нараджа́цца;
2. перен. (появиться, возникнуть) сов. з’яві́цца, узні́кнуць, нарадзі́цца, несов. з’яўля́цца, узніка́ць, нараджа́цца;
3. (произрасти, произрастать) сов. урадзі́ць; несов. радзі́ць;
пре́жде здесь пло́хо роди́лась пшени́ца, а в э́том году́ роди́лась хорошо́ ране́й тут дрэ́нна радзі́ла пшані́ца, а ў гэ́тым го́дзе ўрадзі́ла до́бра;
◊
роди́ться в руба́шке нарадзі́цца ў кашу́лі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)