пат​1

(фр. pat, ад лац. pactum = умова, дагавор)

становішча ў шахматнай гульні, калі адзін з партнёраў не можа зрабіць чарговага ходу, не падставіўшы пад удар свайго караля (партыя лічыцца нічыйнай).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пата-, -пат

(гр. pathos = боль, пакута)

першая або другая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на сувязь з болем, хваробай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Карпа́ты (горы) Карпа́ты, -па́т.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жамчу́жны жемчу́жный;

~ныя кара́лі — жемчу́жное ожере́лье;

○ ~ная хваро́ба — вет. жемчу́жная боле́знь;

ж. пат — жемчу́жный пат

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

patt

a шахм. пат

~ máchen — паста́віць пат

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

жамчу́жны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да жэмчугу, жамчужыны. Жамчужны промысел. Жамчужнае зерне. // Зроблены з жэмчугу; з жэмчугам, з жамчужынамі. Жамчужны пояс. Жамчужныя маністы. // перан. Падобны на жэмчуг, жамчужыну сваім выглядам, бляскам, белізною. Жамчужнае ззянне. Жамчужныя зубы.

•••

Жамчужны пат гл. пат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неўрапа́т

(ад неўра- + -пат)

нервовахворы чалавек.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лапа́та, -ы, ДМ -па́це, мн. -ы, -па́т, ж.

Металічная, драўляная і іншая прылада з дзяржаннем і шырокім плоскім ніжнім канцом для капання, перамяшчэння чаго-н.

Жалезная л.

◊

Грэбці грошы лапатай (разм.) — атрымліваць многа грошай.

|| памянш. лапа́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. і лапа́тачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. лапа́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гамеапа́т

(ад гамеа- + -пат)

урач, які пры лячэнні выкарыстоўвае метад гамеапатыі (параўн. алапат).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

псіхапа́т

(ад псіха- + -пат)

1) чалавек, які хварэе на псіхапатыю;

2) перан. узбаламучаны, неўраўнаважаны чалавек; псіх.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)