па́мяць ж
1. Gedächtnis n -ses, -se;
до́брая [каро́ткая] па́мяць ein gutes [kúrzes] Gedächtnis;
па па́мяці aus dem Gedächtnis;
на па́мяць zum Gedächtnis [Ándenken];
па́мяць сла́бне das Gedächtnis lässt nach;
па́мяць мне здра́джвае das Gedächtnis lässt mich im Stich [verlässt mich];
калі́ мне не здра́джвае па́мяць wenn mich mein Gedächtnis nicht täuscht [nicht trügt];
захава́ць у па́мяці im Gedächtnis behálten* [bewáhren];
захава́ць до́брую па́мяць ein gútes Gedächtnis bewáhren (пра каго-н D);
2. (успамін) Er¦ínnerung f -, -en;
на па́мяць zur Er¦ínnerung (пра каго-н, што-н an A);
у знак па́мяці als Er¦ínnerung;
захава́ць на до́брую па́мяць in fréundlicher Er¦ínnerung behálten*; Ándenken n -s, - (пра каго-н, пра што-н);
ушанава́ць яго па́мяць sein Ándenken féiern;
па́мяць пра іх бу́дзе жыць у стаго́ддзях ihr Ándenken wird éwig fórtleben;
3. прысл:
на па́мяць áuswendig
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Па́мяць ’здольнасць запамінаць, захоўваць і аднаўляць у свядомасці ранейшыя ўражанні, успамін пра каго-, што-н.’ Агульнаслав.: рус. па́мять, укр. памʼять, ст.-рус. память, ст.-слав. памѧть, польск. pamięć, чэш. paměť, славац. pamiať, серб.-харв. па̏ме̑т, славен. pámet ’розум’, балг. па́мет. Прасл. pamętь, — дэрыват ад po‑mьněti (гл. по́мніць) (Махэк, 490). Роднасныя ст.-літ. mintìs ’думка, меркаванне’, усх.-літ. mintís ’загадка’, літ. atmintìs ’памяць’, ст.-інд. matíṣ ’думка, погляд’, авесц. maìti ’думка, погляд’, лац. mens, родн. скл. mentis ’мысленне, розум’, і.-е. *mṇtis (гл. Вальдэ-Гофман, 2, 69; Траўтман, 181; Уленбек, 212; Фасмер, 3, 195).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кэш-па́мяць
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне
|
адз. |
| Н. |
кэш-па́мяць |
| Р. |
кэш-па́мяці |
| Д. |
кэш-па́мяці |
| В. |
кэш-па́мяць |
| Т. |
кэш-па́мяццю |
| М. |
кэш-па́мяці |
Крыніцы:
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АСАЦЫЯТЫ́ЎНАЯ ПА́МЯЦЬ ЭВМ,
гл. ў арт. Памяць ЭВМ.
т. 2, с. 22
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
назубо́к, прысл. (разм.).
Вельмі добра, на памяць.
Вывучыць н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абяспа́мяцець, -ею, -ееш, -ее; зак. (разм.).
Страціць памяць.
Абяспамяцеў пад старасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паме́рлы, -ая, -ае.
Які памёр, перастаў жыць.
Шанаваць памяць памерлых (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
па́мятлівы, -ая, -ае.
Які мае добрую памяць.
|| наз. па́мятлівасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наизу́сть нареч. на па́мяць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)