сва́я па́ля, -лі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыко́л, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Паля, кол, умацаваныя ў зямлі (для прычалу, прывязі).

Судны на прыколе.

|| прым. прыко́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асто́я, ‑і, ж.

Слуп, клетка пад мостам; паля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пал​II м., мор. па́ля, -лі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ба́лі (мн.) ’некалькі плытоў сплаўленага лесу, звязаных разам’ (Маслен.). Параўн. рус. ба́ля ’паля’. Ад ба́ля ’паля, бервяно’, якое ўзнікла дэкампазіцыяй з ба́лька, ба́лка ’бэлька, паля’ (< ням.; ‑ка ўспрымалася як суфікс і было ўтворана новае слова ба́ля).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Байдо́сіць ’біць’ (Нас.). Да ба́йда ’паля’. Параўн. байдо́саваць ’біць байды’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прыко́л, ‑а, м.

Паля, кол, убітыя ў зямлю (для прычалу, для прывязвання жывёлы і пад.). [З узгорка] сцяжынка крута збягала да ракі ўніз. Там былі прыколы, стаялі лодкі. Лупсякоў.

•••

На прыколе (стаяць, быць) — не выкарыстоўвацца, не быць у эксплуатацыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ба́йда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Разм.

1. Рыбацкая, крыху большая за човен, лодка. У ягонай байдзе на атрутна-зялёным ад вады сене сядзелі тры сыны — глядзелі на бацьку, каб ведаць, што рабіць. Караткевіч.

2. Уст. Брус, увагнаны ў грунт; паля.

•••

Байды біць гл. біць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сва́я, шва́я ‘слуп, які падтрымлівае мост над вадой; паля’ (Інстр. 1), ‘бервяно ў 6–8 сажняў даўжыні, з якога ўтворана планіца, што складае плот’ (Дэмб. 2), сва́я, сва́га ‘паля’ (брасл., в.-дзв., Сл. ПЗБ). Рус. сва́я, дыял. шва́я, рус.-ц.-слав. свая. Пэўнай этымалогіі няма. Праабражэнскі (2, 256) набліжае да соваць, а Гараеў (319) да вая́ць, віць. У беларускай, магчыма, запазычанне з рус. свая.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыпалёўваць ’прымацоўваць’ (пух., Сл. ПЗБ). Да палява́ць 2, палёваць ’тармазіць калком хвост плыта’ (гл.), аднак з больш дакладвай перадачай семантыкі польск. palować ’забяспечваць калкамі; падвязваць (расліны)’. Гл. яшчэ па́ля.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)