сти́раный прил., разг.

1. мы́ты, вы́мыты;

2. (не новый) не но́вы, но́шаны, мы́ты.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спра́вить сов., разг. спра́віць;

спра́вить имени́ны спра́віць імяні́ны;

спра́вить себе́ но́вый костю́м разг. спра́віць сабе́ но́вы касцю́м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Novus rex, nova lex

Новы цар ‒ новы закон.

Новый царь ‒ новый закон.

бел. Новы поп ‒ новае і маленне. За новым каралём ‒ дагары камлём. Новы венік чыста мяце.

рус. Новая метла по-новому метёт.

фр. C’est le balai neuf (Это ‒ новая метла).

англ. New kings make new laws (Новые короли творят новые законы).

нем. Neue Besen kehren gut (Новые мётлы метут хорошо).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

засялі́ць сов., в разн. знач. засели́ть;

з. но́вы дом — засели́ть но́вый дом;

зубры́ ~лі́лі пу́шчу — зу́бры засели́ли пу́щу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сорт (род. со́рту) м., в разн. знач. сорт;

пе́ршы с. — пе́рвый сорт;

но́вы с. бу́льбы — но́вый сорт карто́феля

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

но́вшество ср. навіна́, -ны́ ж.; (новизна) навізна́, -ны́ ж.; (нововведение) новаўвядзе́нне, -ння ср.; (новый порядок) но́вы пара́дак; (новый обычай) но́вы звы́чай; (новое дело) но́вая спра́ва;

введе́ние техни́ческих но́вшеств увядзе́нне тэхні́чных наві́н;

люби́тель вся́ких но́вшеств ама́тар усяля́кай навізны́ (усяля́кіх новаўвядзе́нняў, усяля́кай но́вай спра́вы).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фасо́н прям., перен. фасо́н, -ну м.;

снять фасо́н зняць фасо́н;

на но́вый фасо́н перен. на но́вы фасо́н, на но́вы лад;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Но́вы ’новы’ (Сл. ПЗБ), но́вый ’тс’ (Бяльк.), но́ву ’тс’ (ТС). Сюды ж навіна́ ’нешта новае, раней невядомае; новаўзаранае поле’, но́віна ’новаўзаранае поле’ (Шатал., Сл. ПЗБ), но́вінка ’свежавытканае палатно’ (Касп.), наві́к ’новы, прыезджы чалавек’ (Сцяшк.), экспрэсіўныя ўтварэнні навю́сенькі, навю́танькі (Нас.), нову́ські (Сл. ПЗБ), нову́сенькі (ТС), но́вы‑навю́сенькі (Цых., параўн. балг. дыял. нов‑новиша́т і пад.). Укр. новий ’тс’, рус. но́вый ’тс’, польск. nowy ’тс’, чэш., славац. novy ’тс’, в.-, н.-луж. nowy ’тс’, славен. nòv ’тс’, серб.-харв. но̑в ’тс’, макед. нов ’тс’, балг. нов ’тс’. Прасл. *novъ‑jь, роднаснае літ. naũjas ’тс’ грэч. νἑος, лац. novus, гоц. niujis, ст.-в.-ням. niuwi (Фасмер, 3, 78; Бязлай, 2, 228; Шустар-Шэўц, 14, 1023). Значэнне но́вы ’малады’ (пра месяц, гл. маладзік), зафіксаванае на Гродзеншчыне, звязана праз польск. nowy (miesiąc) з вялікім еўрапейскім арэалам, параўн. ням. Neumond, англ. new moon, фр. nouvelle lune, лац. luna nova і пад. (Машынскі, Atlas, 1, к. 5). Меркаванні пра сувязь новы ’малады’ са слав. *nyti ’быць аслабленым, слабым’ непераканальныя (гл. там жа), паколькі значэнні ’новы’ і ’малады’ першапачаткова прысутнічалі ў семантыцы і.-е. *neu̯o‑, што звязваюць з і.-е. *sneu‑ ’гнуць, звязваць, круціць’ (Макоўскі, Мир сл. и знач., 137–138).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

навіна́ ж.

1. (сообщение, известие) но́вость;

2. (свойство нового) новизна́;

3. (новый порядок, обычай) но́вшество ср.;

4. (хлеб нового урожая) обл. новина́, новь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фасо́н, -ну м., в разн. знач. фасо́н;

зняць ф. суке́нкі — снять фасо́н пла́тья;

на но́вы ф. — на но́вый фасо́н;

◊ трыма́ць ф. — держа́ть фасо́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)