сде́рживающий
1. прич. які́ (што) стры́млівае;
2. прил. стрыма́льны;
сде́рживающее нача́ло стрыма́льны пача́так.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зачи́н
1. прост. зачы́н, -ну м.; (начало) пача́так, -тку м.;
2. лит. зачы́н, -ну м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Bonum initium est dimidium facti
Добры пачатак ‒ палова справы.
Хорошее начало ‒ половина дела.
бел. Пачын даражэй за грошы. Самае цяжкае ‒ пачатак.
рус. Лиха беда начало. Доброе начало полдела откачало. Почин дороже денег. Всё дело в почине. Лиха беда полы шинели завернуть, а там пошёл.
фр. A moitié fait qui commence bien (Наполовину сделано, что хорошо начинается). Heureux commencement est la moitié de l’œuvre (Счастливое начало ‒ половина дела).
англ. Well begun, half done (Хорошее начало ‒ половина дела).
нем. Guter Anfang ist die halbe Arbeit (Хорошее начало ‒ половина дела). Wohl angefangen ist halb getan (Хорошо начал ‒ половину сделал).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Finis ab origine pendet
Канец залежыць ад пачатку.
Конец зависит от начала.
бел. Добры запеў ‒ усяму парадак. Які пачатак, такі і канчатак.
рус. У хорошего почина хороший конец. Хорошее начало ‒ залог успеха. Путное начало приводит к путному концу. Каково начало, таков и конец.
фр. Qui bien commence bien avance (Кто хорошо начинает, тот хорошо продвигается).
англ.
нем. Anfang gut, alles gut (Хорошее начало ‒ всё хорошо). Wer’s links anfängt, dem geht’s links (Кто плохо начал, тот плохо и кончит).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
рватьII несов., безл. (тошнить) ірва́ць (после гласных) рваць, ванітава́ць;
его́ опять на́чало рвать ён зноў пача́ў ванітава́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шарэ́ць несов.
1. (становиться серым) сере́ть;
не́ба на ўсхо́дзе пачало́ ш. — не́бо на восто́ке на́чало сере́ть;
2. (виднеться) сере́ть, сере́ться;
у тума́не шарэ́ла не́йкая буды́ніна — в тума́не сере́ло како́е-то строе́ние;
3. безл. смерка́ться; света́ть;
на дварэ́ пачало́ ш. — на дворе́ на́чало смерка́ться (света́ть)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Omnium malorum origo otium
Гультайства ‒ пачатак усіх бедаў.
Безделье ‒ начало всех бед.
Гл.: Homines...
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ГО́РСЕЙ,
Хорсі (Horsey) Джэрам (? — пасля 1626), англійскі падарожнік. З 1573 агент англ. гандлёвай Маскоўскай кампаніі. У 1581—91 выконваў важныя дыпламат. даручэнні англ. і рас. ўрадаў. Пасля вяртання на радзіму ў 1622 арыштаваны за апазіцыйныя выступленні супраць урада караля Якава І. Аўтар некалькіх прац пра Расію часоў Івана IV Грознага і Фёдара Іванавіча. Пры апісанні сваіх падарожжаў праз Літву і Беларусь змясціў звесткі пра сустрэчу з кн. Радзівіламі, заняцце Іванам IV Полацка ў 1563 і інш.
Тв.:
Рус. пер. — Записки о России, XVI — начало XVII в. М., 1990.
А.П.Грыцкевіч.
т. 5, с. 366
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
лихо́йI (приносящий беду) уст., фольк. ліхі́; (злой) злы; (тяжкий) ця́жкі;
лихо́й челове́к ліхі́ чалаве́к;
лихо́й час ліха́я часі́на;
лихо́й нрав ліхі́ но́раў;
◊
лиха́ беда́ нача́ло (нача́ть) ця́жкі то́лькі пача́так.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Finis coronat opus
Канец вянчае справу.
Конец венчает дело.
бел. Канец ‒ дзелу вянец. Канец дзела хваліць. Не той добры, хто пачынае, а той, хто канчае.
рус. Конец ‒ делу венец. Всякое дело концом красно. Не верь началу, а верь концу. Добрый конец всему делу венец. Дело без конца, что кобыла без хвоста. Хорошо то, что хорошо кончается. Не видав вечера, и хвалиться нечего.
фр. La fin couronne l’œuvre (Конец венчает дело).
англ. The end crowns the work (Конец венчает работу).
нем. Anfang und Ende reichen einander die Hände (Начало и конец протягивают друг другу руки).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)