сабо́р, -а; -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -у. Сход, з’езд (спец.).

Царкоўны с.

Памесны с. (з’езд служыцеляў хрысціянскай царквы).

2. -а. Галоўная або вялікая царква ў горадзе, манастыры.

Кафедральны с.

|| прым. сабо́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

слу́жка, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -жцы, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -жак.

1. м. і ж. Работнік (работніца), слуга.

2. м. Слуга ў манастыры, царкве або пры архірэю.

Манастырскі с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трапе́знічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

У манастыры — абедаць, вячэраць. // Уст. і кніжн. Наогул абедаць, вячэраць, а таксама баляваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

refektarz

м. абедзенная зала ў манастыры; трапезная

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

чарнары́знік, ‑а, м.

Уст. Манах. Любілі гуляць вечарамі па шляху і чарнарызнікі, што жылі вось тут, управа, у манастыры. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ке́лля ’асобны пакой манаха ў манастыры’ (ТСБМ). Ст.-рус. келия < с.-грэч. κέλλα (Фасмер, 2, 222).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наме́сніца, ‑ы, ж.

1. Жан. да намеснік (у 1, 2 знач.).

2. Памочніца настаяцельніцы ў жаночым манастыры.

3. Жонка намесніка (у 4, 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

манасты́рскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да манастыра, належыць яму. Манастырскія муры. Манастырскія землі.

2. Такі, як у манастыры. Манастырскі рэжым. Манастырскія строгасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трапе́за

(гр. trapeza = стол)

1) агульны стол для яды ў манастыры, а таксама прыём яды (абед, вячэра) за такім сталом;

2) памяшканне ў манастыры, дзе адбываецца прыём яды; трапезная.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Кля́штар ’каталіцкі манастыр’. З польск. klasztor, якое з ням. Kloster (Шат., Нас., Гарэц., Яруш.), ’касцёл пры манастыры’ (Сцяшк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)