Verbum

наво́з

1. Вялікі ўчастак поля, на якім размешчана некалькі хутароў (Нясв.).

2. Прыстань (Рэч. Макс. Пр.).

3. Участак угноенай зямлі побач з вёскай (Стаўбц. Прышч.). Тое ж навозы (Кар., Стаўбц.).

□ ур. Навоз (поле) каля в. Малева Нясв., вул. Навозная ў в. Ванялевічы Кап., с. Навоз Рэч. (Макс. Пр.).

праго́н

1. Абгароджаная або неабгароджаная дарога, па якой гоняць жывёлу на пашу, вадапой (БРС).

2. Дарога да былога панскага двара (Нясв.); праезд ад хаты да вуліцы (Слаўг.).

3. Часовая паша для жывёлы (Слаўг.).

4. Адлегласць паміж двума парамі калоў у прасле (Слаўг.).

□ ур. Ля прагона (поле, луг) каля в. Малева Нясв.

морг

1. Стар. Мера ворнай зямлі (БРС).

2. Участак раллі (Шпіл.).

3. Сялянскі ўчастак лугу; наогул сенакосны луг (Нас., Нас. АУ); лугавая зямля (Чач. 1726 ІЮМ, вып. 28 (ч. I), стар. У, 41).

4. Дадатковы ўчастак зямлі (Слаўг.).

□ ур. Маргі́ (лог) каля в. Шаламы Слаўг., ур. Сямімаргіе́ (поле) каля в. Малева Нясв.

нара́ Паглыбленне пад зямлёй з выхадам на паверхню, выкапанае барсуком. бабром, лісой, пацуком, якое служыць ім жыллём (БРС). Тое ж нор (Лёзн.), нура́ (Стаўбц.).

2. Гнілое незамярзаючае балота (Палессе Серб. 1915, 6). Тое ж норы (Стол.).

□ ур. Лісі́ныя Норы (лес) каля в. Малева Нясв., ур. Лісі́ныя Норы (лес) каля в. Шаламы Слаўг., ур. Бабровы Норы каля в. Віравая Слаўг.

двор

1. У актах (XVI ст.). Адміністрацыйны цэнтр пэўнай мясцовасці ў дзяржаўных маёнтках (Піч.).

2. Дом, хата (Кузн. Касп., Слаўг., Шчуч.).

3. Месца пад жылым домам і гаспадарчымі пабудовамі разам з пляцоўкай перад домам (БРС).

4. Панская сядзіба, фальварак (БРС).

5. Месца, дзе стаялі пабудовы (Ст.-дар.).

6. Вялікая хата, дзе жыве нераздзеленая сям'я (Слаўг., Шчуч.).

□ в. Новы Двор Мін., в. Стары Двор Паст., ур. Двор каля в. Малева Нясв.

лука́

1. Выгіб ракі (БРС). Тое ж лу́кавіна (БРС).

2. Участак лугу каля выгібу ракі (паўсям.). Тое ж лу́кавіна (Нясв.).

3. Паляна на лузе, якая кругом амываецца вадой (Крыч.).

□ Лука (азярына) каля в. Шарсцін Ветк., Лука — звілісты заліў р. Дзвіны (Рам. Мат.), ур. Лу́кі Заліўны́я (луг) каля в. Бабінавічы Арш., ур. Лука (луг) каля в. Дудзічы Пух. Лу́кавіна (луг) каля в. Малева Нясв., ур. Лука (паляна на лузе) каля в. Беражцы Жытк.

я́ма

1. Выкапанае або прыроднае паглыбленне ў зямлі; вялікая яма; нізіна (Ветк., Крыч., Маз., Палессе Талст., Слаўг., Уш.). Тое ж я́міна, я́мінка, пака́тчык (Слаўг.), я́мка (Ветк., Крыч.), я́мчына (Рэч., Слаўг.), ямчына́ (Слаўг.).

2. Маленькае, неглыбокае азярцо, зарослае травой (Стол.); паглыбленне, выбітае або выкручанае вадой на абалоні (Слаўг.); вір (Слуцк. Сержп. Грам. 54). Тое ж я́міна (Ст.-дар.), я́мка (Жытк., Стол.).

3. Магільны дол (Лёзн., Маг. губ. вед., 1854, № 50, 900, Нясв., Ст.-дар.).

4. Воўчая яма; логава (Рэч.).

5. Кар'ер, дзе капаюць пясок, гліну, гравій (Рэч., Слаўг.). Калдобіна на дарозе (Слаўг.).

6. Месца пад падлогай, лёх; падзямелле (руск. вертеп), недаступны яр (Слаўг.).

7. Выкапанае сховішча для бульбы (Слаўг., Стаўбц.). Тое ж я́мка (Рэч., Слаўг., Ст.-дар.).

□ ур. Папова Я́ма (луг каля р. Ушы) недалёка ад в. Малева Нясв., ур. Ласі́ныя Я́мы каля в. Домжарыца Бяг., ур. Я́мы (дзе захоўваюць бульбу) каля в. Пруды Стаўбц., ур. Ямкі каля в. Чарнякоўка Слаўг.