харчо́, нескл., н.

Каўказская страва з бараніны з вострымі прыправамі.

[Груз. charšo.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каўка́зскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Каўказа, каўказцаў, належыць ім. Каўказскія горы. Каўказскія народы. Каўказская прырода.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каўка́зскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. каўка́зскі каўка́зская каўка́зскае каўка́зскія
Р. каўка́зскага каўка́зскай
каўка́зскае
каўка́зскага каўка́зскіх
Д. каўка́зскаму каўка́зскай каўка́зскаму каўка́зскім
В. каўка́зскі (неадуш.)
каўка́зскага (адуш.)
каўка́зскую каўка́зскае каўка́зскія (неадуш.)
каўка́зскіх (адуш.)
Т. каўка́зскім каўка́зскай
каўка́зскаю
каўка́зскім каўка́зскімі
М. каўка́зскім каўка́зскай каўка́зскім каўка́зскіх

Крыніцы: piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

харчо́

(груз. charso)

каўказская страва з бараніны з вострымі прыправамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Аран, гл. Албанія Каўказская

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

іберы́йска-каўка́зскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. іберы́йска-каўка́зскі іберы́йска-каўка́зская іберы́йска-каўка́зскае іберы́йска-каўка́зскія
Р. іберы́йска-каўка́зскага іберы́йска-каўка́зскай
іберы́йска-каўка́зскае
іберы́йска-каўка́зскага іберы́йска-каўка́зскіх
Д. іберы́йска-каўка́зскаму іберы́йска-каўка́зскай іберы́йска-каўка́зскаму іберы́йска-каўка́зскім
В. іберы́йска-каўка́зскі (неадуш.)
іберы́йска-каўка́зскага (адуш.)
іберы́йска-каўка́зскую іберы́йска-каўка́зскае іберы́йска-каўка́зскія (неадуш.)
іберы́йска-каўка́зскіх (адуш.)
Т. іберы́йска-каўка́зскім іберы́йска-каўка́зскай
іберы́йска-каўка́зскаю
іберы́йска-каўка́зскім іберы́йска-каўка́зскімі
М. іберы́йска-каўка́зскім іберы́йска-каўка́зскай іберы́йска-каўка́зскім іберы́йска-каўка́зскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

балка́на-каўка́зскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. балка́на-каўка́зскі балка́на-каўка́зская балка́на-каўка́зскае балка́на-каўка́зскія
Р. балка́на-каўка́зскага балка́на-каўка́зскай
балка́на-каўка́зскае
балка́на-каўка́зскага балка́на-каўка́зскіх
Д. балка́на-каўка́зскаму балка́на-каўка́зскай балка́на-каўка́зскаму балка́на-каўка́зскім
В. балка́на-каўка́зскі (неадуш.)
балка́на-каўка́зскага (адуш.)
балка́на-каўка́зскую балка́на-каўка́зскае балка́на-каўка́зскія (неадуш.)
балка́на-каўка́зскіх (адуш.)
Т. балка́на-каўка́зскім балка́на-каўка́зскай
балка́на-каўка́зскаю
балка́на-каўка́зскім балка́на-каўка́зскімі
М. балка́на-каўка́зскім балка́на-каўка́зскай балка́на-каўка́зскім балка́на-каўка́зскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

азія́цка-каўка́зскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. азія́цка-каўка́зскі азія́цка-каўка́зская азія́цка-каўка́зскае азія́цка-каўка́зскія
Р. азія́цка-каўка́зскага азія́цка-каўка́зскай
азія́цка-каўка́зскае
азія́цка-каўка́зскага азія́цка-каўка́зскіх
Д. азія́цка-каўка́зскаму азія́цка-каўка́зскай азія́цка-каўка́зскаму азія́цка-каўка́зскім
В. азія́цка-каўка́зскі (неадуш.)
азія́цка-каўка́зскага (адуш.)
азія́цка-каўка́зскую азія́цка-каўка́зскае азія́цка-каўка́зскія (неадуш.)
азія́цка-каўка́зскіх (адуш.)
Т. азія́цка-каўка́зскім азія́цка-каўка́зскай
азія́цка-каўка́зскаю
азія́цка-каўка́зскім азія́цка-каўка́зскімі
М. азія́цка-каўка́зскім азія́цка-каўка́зскай азія́цка-каўка́зскім азія́цка-каўка́зскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

АЎЧА́РКІ,

група парод службовых сабак. Пашыраны ва ўсім свеце. Гадуюць для пастухоўскай, каравульнай, вышуковай і інш. службы. Вызначаюцца моцнай канстытуцыяй, прапарцыянальным складам цела, багатым шэрсным покрывам. Смелыя, вынослівыя сабакі, якія лёгка дрэсіруюцца. Вядомыя пароды: каўказская, сярэднеазіяцкая, паўднёваруская, шатландская (колі) і інш. Найб. пашыраная — нямецкая аўчарка, на аснове якой створаны ўсх.-еўрап. тып.

Нямецкая аўчарка — адна з лепшых вартавых сабак, моцная, з добра развітой мускулатурай, выш. ў карку ў сярэднім каля 60 см. Вызначаецца развітым інстынктам аховы гаспадара, яго рэчаў, двара, жывёлы і інш. Усходнееўрапейская аўчарка буйнейшая за ням., з больш сухім і моцным складам цела, выш. ў карку 62—70 см; галава клінападобная, вушы стаячыя, хвост шаблепадобны; масць цёмна- і светла-шэрая, чорная з падпалінамі, рыжая розных адценняў. Каўказская, сярэднеазіяцкая і паўднёваруская аўчаркі — пастухоўскія пароды стараж. паходжання, з масіўнай шырокай галавой, грубым касцяком, магутнымі лапамі; вушы вісячыя, хвост серпападобны. Выш. ў карку 60—65 см. Гадуюць іх пераважна ва ўсходнееўрап. і сярэднеазіяцкіх краінах. У многіх краінах свету пашыраны даўгашэрсны і барадаты колі, у прыдунайскіх краінах — чорныя кудлатыя пулі і пумі, белыя кувасы, камандоры і інш.

т. 2, с. 124

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВІ́ЦЫН Георгій Міхайлавіч

(н. 23.4.1918, Масква),

рускі акцёр. Нар. арт. СССР (1990). Вучыўся ў тэатр. вучылішчы пры Маск. маст. акадэм. т-ры 2-м (МХАТ 2-і). У 1937—69 у т-ры імя М.М.Ярмолавай. З 1945 здымаецца ў кіно. Камедыйны, вострахарактарны акцёр. Здымаўся ў фільмах: «Старая, старая казка», «Цень», «Кампазітар Глінка», «Дванаццатая ноч», «Жаніцьба Бальзамінава», «Джэнтльмены ўдачы», «Сіняя птушка», «Рукі ўгору!», стварыў ролю-маску Баязліўца ў камедыях Л.Гайдая «Зусім сур’ёзна» (навела «Пёс Барбос і незвычайны крос»), «Самагоншчыкі», «Аперацыя «Ы» і іншыя прыгоды Шурыка», «Каўказская нявольніца».

т. 4, с. 237

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)