Журало́ ’ручай’ (Гом., Янк. I). Гл. жарало́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

отве́рстие ср. адту́ліна, -ны ж., дзі́рка, -кі ж.; (в печи) жарало́, -ла́ ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Зрудлі́нка ’крынічка’ (Сл. паўн.-зах.). Памянш. ад зрудла < польск. źródło ’крыніца’. Гл. жарало.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дыятрэ́ма

(гр. diatrema = адтуліна)

вулканічнае жарало ў форме вертыкальнай трубкі, што расшыраецца ўверсе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

gardziel

м. глотка; горла;

gardziel wulkanu — жарало вулкана

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

зеў, зева, м.

1. Адтуліна, якая вядзе з рота ў глотку. Поласць зева.

2. перан. Адтуліна, жарало. Зеў люка. Зеў печы. Зеў пячоры.

3. Спец. Прастора паміж двума слаямі асновы ў кроснах, дзе праходзіць чаўнок.

•••

Ільвіны (львіны) зеў — травяністая расліна з кветкамі, якія нагадваюць адкрытую пашчу льва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Schlund

m -(e)s, Schlünde

1) ля́па, па́шча; зя́па; жарало́

2) бе́здань, про́рва

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Жаро́лка ’шыбеніца’ (ЭШ). Параўн. рус. дан., цвяр. жере́лка, жерёлка ’каўнер’, кур., маск., куйбыш. ’бусы’. Відаць, той самы семантычны ход, што ў фраземе сталыпінскі гальштук ’кара праз павешанне’. Корань прадстаўлены ў жарало́ (гл.) са знач. ’горла’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пражо́рка ’адтуліна ў агароджы праз раку. у якую устаўляюць “нерат’ (паўн.-усх., КЭС). Дэрыват з суф. ‑к‑ ад пражэрці < жэрці. Гл. жарало і жэрло© у семантычным плане параўн. асабліва рус. смал. жерло ’адтуліна ў печы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нек

(англ. neck = шыя)

магматычнае цела слупападобнай формы, утворанае вулканічнымі пародамі, якое першапачаткова запаўняла жарало вулкана і агалілася ў выніку дэнудацыі прылеглых парод.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)