вака́льны

(лац. vocalis = галасавы)

які адносіцца да выканання голасам, прызначаны для спеваў; галасавы, пеўчы (напр. в-ае мастацтва).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

вака́льны

(лац. vocalis = гучны)

які адносіцца да выканання голасам, прызначаны для спеваў; галасавы, пеўчы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

вакаліскапі́я

(ад лац. vocalis = гучны + -скапія)

распазнаванне голасу, выдзяленне прымет, якія вызначаюць галасавы тракт таго, хто гаворыць, шляхам ідэнтыфікацыі вакаліграм.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

vocal​2 [ˈvəʊkl] adj.

1. шу́мны, галасі́сты, крыклі́вы; вы́казаны (адкрыта);

vocal criticism шчы́рая кры́тыка;

the most vocal member of the audience са́мы галасі́сты з усі́х прысу́тных

2. галасавы́; вака́льны;

a vocal range дыяпазо́н го́ласу

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

тані́чны​1

(гр. tonikos = напяты, галасавы)

заснаваны на захаванні пэўнай колькасці націскаў у радку пры адвольнай колькасці ненаціскных складоў (напр. т-ая сістэма вершаскладання).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бэк-вака́л

(англ. back vocal, ад back = задні + фр. vocal, ад лац. vocalis = галасавы)

спевакі, якія падпяваюць салісту.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

głosowy

głosow|y

1. галасавы; вакальны;

wiązadła ~e — галасавыя звязкі;

muzyka ~a — вакальная музыка;

2. лінгв. гукавы, фанетычны

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ГАРТА́НЬ,

пачатковы аддзел дыхальнай сістэмы пазваночных жывёл і чалавека, што знаходзіцца паміж глоткай і трахеяй. Праз гартань паветра праходзіць у трахею, якая засцерагае дыхальныя шляхі ад пападання ў іх ежы (корму), удзельнічае ва ўтварэнні гукавых сігналаў і голасу.

Шкілет гартані складаецца са шчыта-, пярсцёнка- і чарпакападобных гіялінавых храсткоў, а таксама з эластычнага храстка надгартанніка з прымацаванымі да яго мышцамі і звязкамі У некат. відаў рукакрылых, сумчатых, кратоў і зубастых кітоў чарпакападобныя храсткі і надгартаннік утвараюць трубку, якая ўдаецца ў насаглотку і забяспечвае дыханне пры заглынанні корму. У дзяцей і жанчын дзве пласціны шчытападобных храсткоў зыходзяцца пад тупым, у мужчын пад вострым (утвараюць адамаў яблык) вуглом. Поласць гартані дзеліцца на ўваход, жалудачак і ніжнюю частку, выслана слізістай абалонкай, парныя складкі якой утвараюць паміж жалудачкам і ніжнім аддзелам гартані сапраўдныя галасавыя звязкі і абмяжоўваюць галасавую шчыліну (гл. Галасавы апарат). У млекакормячых пад імі знаходзяцца несапраўдныя галасавыя звязкі, у птушак галасавы апарат лакалізуецца ў ніжняй частцы трахеі і верхніх участках бронхаў. Зрушэнні храсткоў гартані з утварэннем гукаў забяспечваюцца папярочна-паласатымі мышцамі шкілетнага тыпу (укрываюць пярэднюю і бакавыя паверхні гартані), яе інервацыя — адгалінаваннямі блукаючага нерва, кровазабеспячэнне — праз гартанныя артэрыі, адток крыві — праз сістэму ярэмных і падключычных вен. Найб. пашыраныя запаленчыя хваробы гартані — ларынгіт, гартанная ангіна.

А.С.Леанцюк.

т. 5, с. 71

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЗВЯ́ЗКІ ў жывёл і чалавека,

валакністыя злучальнатканкавыя ўтварэнні (пучкі, цяжы, пласціны), што злучаюць косці шкілета і іх часткі ці асобныя органы. Размешчаны пераважна ў вобласці суставаў. Функцыі З.; павышаюць трываласць змацавання касцей (умацавальныя З.), абмяжоўваюць амплітуду руху (тармазныя З.) ці накіроўваюць рух (накіравальныя З.). У некат. суставах З. выконваюць ролю т.зв. пасіўных зацяжак, аслабленне іх выклікае парушэнне статычных функцый (расцяжэнне З.). У тоўшчы некат. З. праходзяць асн. крывяносныя сасуды, што жывяць косць. З. называюць таксама дублікатуры і лісткі серозных абалонак (брушыны, плеўры і інш.), што злучаюць органы са сценкамі поласцей цела ці паміж сабой. Пра галасавыя З. гл. ў арт. Галасавы апарат.

т. 7, с. 43

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

vocal

[ˈvoʊkəl]

1.

adj.

1) галасавы́

vocal organs — галасавы́я о́рганы

2) вака́льны

vocal music — вака́льная му́зыка

3) які́ ма́е го́лас

Men are vocal beings — Лю́дзі — істо́ты з го́ласам

4) галасьлі́вы, гаваркі́

to be vocal — падава́ць го́лас, быць гаваркі́м

2.

n.

1) гало́сны гук

2) вакал -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)