шмальцава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; незак., што.

Запэцкваць, вымазваць чым‑н. сальным, ліпкім. Шмальцаваць целагрэйку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тлу́сціць, тлу́шчу, тлу́сціш, тлу́сціць; тлу́шчаны; незак., што.

1. Вымазваць, зашмальцоўваць што-н. тлушчам, чым-н. тлустым.

2. Насычаць тлушчамі што-н. у працэсе апрацоўкі (спец.).

Т. скуру.

|| наз. тлушчэ́нне, -я, н. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ушкаджа́ць

‘шкодзіць, вымазваць, пэцкаць каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ушкаджа́ю ушкаджа́ем
2-я ас. ушкаджа́еш ушкаджа́еце
3-я ас. ушкаджа́е ушкаджа́юць
Прошлы час
м. ушкаджа́ў ушкаджа́лі
ж. ушкаджа́ла
н. ушкаджа́ла
Загадны лад
2-я ас. ушкаджа́й ушкаджа́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ушкаджа́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ушко́джваць

‘шкодзіць, вымазваць, пэцкаць каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ушко́джваю ушко́джваем
2-я ас. ушко́джваеш ушко́джваеце
3-я ас. ушко́джвае ушко́джваюць
Прошлы час
м. ушко́джваў ушко́джвалі
ж. ушко́джвала
н. ушко́джвала
Загадны лад
2-я ас. ушко́джвай ушко́джвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ушко́джваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

тлу́сціць, тлушчу, тлусціш, тлусціць; незак., што.

1. Вымазваць, зашмальцоўваць што‑н. тлушчам, чым‑н. тлустым.

2. Спец. Насычаць тлушчамі што‑н. у працэсе апрацоўкі. Тлусціць скуру.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wymazywać

незак.

1. вымазваць, пэцкаць;

2. выкрэсліваць; сціраць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

выма́званне ср.

1. выма́зывание, нама́зывание, прома́зывание, сма́зывание;

2. разг. па́чканье, изма́зывание;

3. разг. выма́зывание;

1-3 см. выма́зваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

выма́звацца несов.

1. (мазью и т.п.) выма́зываться, нама́зываться, прома́зываться, сма́зываться;

2. разг. па́чкаться, изма́зываться;

1, 2 см. вы́мазацца;

3. страд. выма́зываться, нама́зываться, прома́зываться, сма́зываться; па́чкаться, изма́зываться; см. выма́зваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пэ́цкаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго-што ў што і чым. Забруджваць, вымазваць.

П. адзенне. П. рукі.

2. Рабіць брудна, няўмела (разм.).

Не малюе, а пэцкае.

◊

Пэцкаць рукі аб каго-што (разм.) — быць замешаным у што-н. непрыстойнае, нізкае, звязанае з кім-н.

|| зак. вы́пацкаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1 знач.), апэ́цкаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1 знач.), запэ́цкаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1 знач.), спэ́цкаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1 знач.), напэ́цкаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 2 знач.) і упэ́цкаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1 знач.).

|| аднакр. пэ́цнуць, -ну, -неш, -не; -ні́ (да 1 знач.; разм.).

|| наз. пэ́цканне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пэ́цкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

1. у што, чым. Забруджваць, вымазваць. Калі скажа [маці] Юльцы не пэцкаць спаднічкі, дык якраз прыйдзе запэцканая ў гразь з ног да галавы. Бядуля. [Агата] выцірала кулакамі вочы і пэцкала зямлёю твар. Чорны.

2. і без дап. Разм. Рабіць што‑н. няўмела, неахайна, брудна (пераважна маляваць, пісаць). — Але ж Платон і фарбы набыў не для забавы. Хіба прыемна, калі імі не малююць, а пэцкаюць, — з рэзкасцю адбіў напад Сандро. М. Ткачоў.

•••

Пэцкаць рукі аб каго, аб што — быць замешаным у што‑н. непрыстойнае, нізкае, звязвацца з кім‑н. [Васька:] — Мы заб’ём.. [інжынера]. Вы, старыя, не хочаце пэцкаць аб яго свае рукі, дык мы прыбяром яго. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)