Вячэ́раць (Байк. і Некр., Бесар., БРС, Бяльк., Булг., Гарэц., Грыг., Касп., КТС, КЭС, лаг., Мядзв., Нас., Шат., Шэйн). Укр. вечеряти, рус. вечерять (падрабязней аб распаўсюджанні на рус. тэрыторыі гл. Герд., Бел.-рус. ізал., 31), польск. wieczerzać, памор. v́ečěřac, в.-луж. wječerjeć, н.-луж. wjacerjaś, чэш. večeřeti, славац. večerať, серб.-харв. вѐчерати, славен. večę̑rjati, макед. вечера, балг. вече́рям ’тс’. Праславянскі дзеяслоў ад večerja; гл. вячэра. Параўн. яшчэ рус. ужинать, завтракать як аналагічныя ўтварэнні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
даляжа́ць сов., разг., в разн. знач. долежа́ть;
д. да ве́чара — долежа́ть до ве́чера;
памідо́ры паві́нны яшчэ́ д. — помидо́ры должны́ ещё долежа́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вячэ́ра (Байк. і Некр., БРС, Бяльк., Гарэц., Грыг., КСТ, КТС, КЭС, лаг., Лекс. Пал., Нас., Сцяц., Шат., Шпіл.). Укр. вечеря, рус. дыял. вечеря, польск. wieczerza, памор. v́éčéřa, палаб. vicera, в.-луж. wjačer, н.-луж. wjacerja, чэш. večeře, славац. večeră, серб.-харв. вѐчера, славен. večęrja, макед. вечера, балг. вече́ря ’тс’. Прасл. утварэнне з суф. ‑j‑a ад večerъ (гл. вечар). У частцы слав. моў запазычаны як царкоўны тэрмін ст.-слав. вечерꙗ, якое адрозніваецца націскам. Гл. яшчэ размеркаванне večerja‑južinъ у Вештарт (Лекс. Пал., 93).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дажа́ць сов., в разн. знач. дожа́ть;
д. пшані́цу — дожа́ть пшени́цу;
д. да ве́чара — дожа́ть до ве́чера;
д. да даро́гі — дожа́ть до доро́ги
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Diem vesper commendat
Вечар вызначае дзень.
Вечер определяет день.
бел. Не хваліся сеўшы, а хваліся з’еўшы. Не хвалі каня,запрагаючы, а дзеўку ‒ выбіраючы.
рус. Хвали день по вечеру. Вечер покажет, каков был день. Не видав вечера, и хвалиться нечего. Хвали дело к вечеру, а жизнь при смерти. Придёт ночь, так скажем, каков день был. Хвали сон, когда сбудется. Не говори гоп, пока не перескочишь.
фр. Pour vanter un beau jour attends sa fin (Чтобы похвалить хороший день, дождись его конца/вечера).
англ. Before the morning is away praise not the glory of the day (Пока не кончилось утро ‒ не хвали день). Praise a fair day at night (Хвали день вечером).
нем. Man soll den Tag nicht vor dem Abend loben (Не следует хвалить день накануне вечера).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
In nocte consilium
Рашэнне прыходзіць ноччу.
Решение приходит ночью.
бел. Раніца мудрэйшая за вечар. Пераначуем ‒ больш пачуем.
рус. Утро вечера мудренее. Думай ввечеру, а делай поутру.
фр. La nuit porte conseil (Ночь несёт совет).
англ. Sleep over a thought (Поспи с мыслью).
нем. Guter Rat kommt über Nacht (Хороший совет приходит за ночь). Man muß eine Sache beschlafen (Дело следует делать после ночи).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
прогуля́тьII сов.
1. (провести время, гуляя, на прогулке) прагуля́ць;
прогуля́ть до ве́чера прагуля́ць да ве́чара;
прогуля́ть обе́д прагуля́ць абе́д;
2. (истратить на развлечения, гульбу) разг. прагуля́ць, мног. папрагу́льваць;
прогуля́ть все де́ньги прагуля́ць усе́ гро́шы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
змро́к (род. змро́ку) м.
1. су́мрак; полумра́к;
у гэ́тым ле́се заўсёды стая́ў з. — в э́том лесу́ всегда́ стоя́л су́мрак (полумра́к);
2. (полутьма перед наступлением вечера или утра) су́мерки ед. нет;
з. ху́тка гусце́ў — су́мерки бы́стро сгуща́лись
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Vanitas pulchritudo
Прыгажосць ‒ прывіднасць.
Красота ‒ призрачность.
бел. Краса да вянца, а розум да канца. Не красата чалавека красіць, а характар. На харошага глядзець хораша, а з разумным жыць лёгка. Краса прыглядзіцца, а розум прыгадзіцца.
рус. Красота приглядится, а ум вперёд пригодится. Не ищи красоты, ищи доброты. Красота до вечера, а доброта навек.
фр. Bonté dépasse la beauté (Доброта превосходит красоту).
англ. Beauty is but skin deep (Красота не глубже кожи). Beauty is a blossom (Красота ‒ это цветок).
нем. Schön Gestalt verliert sich bald (Прекрасная форма вскоре теряется). Schönheit kann man nicht essen (Красоту нельзя есть).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Finis coronat opus
Канец вянчае справу.
Конец венчает дело.
бел. Канец ‒ дзелу вянец. Канец дзела хваліць. Не той добры, хто пачынае, а той, хто канчае.
рус. Конец ‒ делу венец. Всякое дело концом красно. Не верь началу, а верь концу. Добрый конец всему делу венец. Дело без конца, что кобыла без хвоста. Хорошо то, что хорошо кончается. Не видав вечера, и хвалиться нечего.
фр. La fin couronne l’œuvre (Конец венчает дело).
англ. The end crowns the work (Конец венчает работу).
нем. Anfang und Ende reichen einander die Hände (Начало и конец протягивают друг другу руки).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)