ВЯЛІ́КІ БУГА́Й,

птушка, гл. ў арт. Бугаі.

т. 4, с. 383

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

выпь ж., зоол. буга́й, -гая́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

забада́ць, ‑ае; зак., каго.

Колючы рагамі, забіць або параніць; забасці. Бугай забадаў сабаку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бугаёвы (к буга́й II) вы́пи;

~вае гняздо́ — гнездо́ вы́пи

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

buhaj

м. бугай

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

быкI зоол. бык, род. быка́ м.; буга́й, -гая́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Буха́йбугай’ (Сцяшк. МГ). Запазычанне з польск. buhajпольск. мове звычайнае вымаўленне ‑ch‑ замест h‑). Гл. яшчэ буга́й1. Параўн. бахун.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

БУГАІ́

(Botaurus),

птушкі сямейства чаплевых атр. буслападобных. Каля 20 відаў. Насяляюць усе кантыненты, акрамя Антарктыды. На Беларусі трапляюцца бугай вялікі (В. stellaris) і бугай малы (Ixobrychus minutus), занесеныя ў Чырв. кнігу. Бугай тыгровы (Tigrisoma fasciatum), які жыве ў Бразіліі, занесены ў Чырв. кнігу МСАП.

Даўж. цела 32—80 см, маса 0,13—1,7 кг. Дзюба доўгая, роўная, вострая, ногі доўгія, апярэнне вохрыстае з цёмнымі плямкамі. Спосаб жыцця скрытны, пераважна начны. Гняздуюцца асобнымі парамі на забалочаных берагах азёраў, сажалак, рачных заліваў, у плаўнях, зарасніках чароту, трыснягу, асакі, лазняку. Гнёзды на купінах або невысока над вадой на сцёблах раслін. Нясуць 3—9 яец. Гучныя крыкі самцоў бугая вялікага ў гнездавы перыяд нагадваюць рыканне бугая (нар. назвы: вадзяны бык, бухала, бугай, гібейла). Нар. назвы бугая малога — малы бугайчык, ваўчок, лазнюга, малы гібялюйчык. Кормяцца дробнай рыбай, жабамі, воднымі беспазваночнымі, птушанятамі і інш. дробнымі жывёламі.

т. 3, с. 305

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Вадзяны́ вол ’птушка бугай, Ardea stellaris’ (Янк. Мат., Лыс.). Польск. wodny wół ’тс’. Да вол, паколькі крык гэтай птушкі нагадвае мычанне быка або вала. Параўн. іншыя назвы: бык, бугай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

rozpłodnik

м. племянны жарабец; (пра быка) бугай

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)