агнішча́нін, ‑а, м.
Гіст. Малодшы княжацкі дружыннік, які кіраваў гаспадаркай, дваром і слугамі ў князя (да 11 ст.), потым старшы дружыннік, бліжэйшы дарадчык князя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блі́зшы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і бліжэйшы (у 1, 2 знач.). Дзесьці на блізшым двары чуўся запознены голас казака: «Но, ты, не дурэй!» Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бли́жний
1. прил. блі́зкі; (ближайший) бліжэ́йшы;
2. сущ., уст. блі́зкі, -кага м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сы́шчык, ‑а, м.
Тайны агент вышукной паліцыі; шпег. Была такая слота-непагода, Што нават сышчык, затуліўшы твар, Свой пост пакінуў каля сцен завода, Падаўся грэцца ў бліжэйшы бар. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перыа́стр
(ад перы- + гр. astron = зорка)
астр. бліжэйшы да галоўнай зоркі пункт арбіты зоркі-спадарожніка (проціл. апаастр).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
перысяле́ній
(ад перы- + гр. selene = Месяц)
астр. бліжэйшы да Месяца пункт арбіты штучнага спадарожніка Месяца (проціл. апасяленій).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
грана́та, ‑ы, ДМ ‑лаце, ж.
Невялікі разрыўны снарад, які кідаецца рукой. Ручная граната. Плоцітанкавая граната. □ — Агонь! Агонь па фашыстах! — крычаў Багун і сам кінуў гранату ў бліжэйшы дзот. Шчарбатаў. // Артылерыйскі снарад, якім страляюць з гранатамёта.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расчу́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Пачаць многа і энергічна чухацца.
2. перан. Пазбавіцца стану вяласці, санлівасці. Ноччу ахова чыгункі не будзе гнацца па пятах, а пакуль бліжэйшы гарнізон расчухаецца, пройдзе не мала часу. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блі́зкі, -ая, -ае; бліжэ́йшы; найбліжэ́йшы.
1. Які знаходзіцца, адбываецца на невялікай адлегласці.
Б. лес.
Жыць блізка (прысл.).
2. Які аддзяляецца невялікім прамежкам часу.
Блізкае будучае.
3. Які мае кроўныя сувязі; родны.
Б. сваяк.
Страціць блізкіх (наз.).
4. Звязаны пачуццямі сімпатыі, дружбы, любові.
Блізкія адносіны.
5. Падобны.
Блізкія па змесце творы.
6. Добра вядомы, дарагі.
Здаецца блізкім той куток, дзе нарадзіўся і вырас.
|| наз. блі́зкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Сякаво́ ’гэтак, такім чынам, абы-як’, ’вось гэтак (пра што-небудзь блізкае)’ (Стан.). Вытворнае ад сяк 1, параўн. ст.-бел. сѧковъ ’гэтакі, бліжэйшы па часе’: к сѧкову веремени (Альтбаўэр), пра суф. ‑во гл. Карскі 2-3, 66.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)