аргані́чны, -ая, -ае.
1. Які належыць да жывёльнага або расліннага свету, які мае адносіны да арганізмаў (у 1 знач.).
А. свет.
Арганічная прырода.
2. Які датычыцца ўнутранай будовы чалавека, яго органаў.
А. парок сэрца.
3. перан. Які датычыцца самой сутнасці чаго-н., карэнны, унутрана ўласцівы каму-н.
Арганічнае адзінства тэорыі і практыкі.
Арганічнае непрыманне.
○
Арганічная хімія — раздзел хіміі, які вывучае злучэнні, што змяшчаюць у сабе вуглярод.
|| наз. аргані́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
арга́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Разм.
1. Арганічная хімія.
2. Арганічныя ўгнаенні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
органи́ческий в разн. знач. аргані́чны;
органи́ческий мир аргані́чны свет;
органи́ческая хи́мия аргані́чная хі́мія;
органи́ческая связь с наро́дом аргані́чная су́вязь з наро́дам;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аргані́чны
‘які мае адносіны да арганізма’
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
аргані́чны |
аргані́чная |
аргані́чнае |
аргані́чныя |
| Р. |
аргані́чнага |
аргані́чнай аргані́чнае |
аргані́чнага |
аргані́чных |
| Д. |
аргані́чнаму |
аргані́чнай |
аргані́чнаму |
аргані́чным |
| В. |
аргані́чны (неадуш.) аргані́чнага (адуш.) |
аргані́чную |
аргані́чнае |
аргані́чныя (неадуш.) аргані́чных (адуш.) |
| Т. |
аргані́чным |
аргані́чнай аргані́чнаю |
аргані́чным |
аргані́чнымі |
| М. |
аргані́чным |
аргані́чнай |
аргані́чным |
аргані́чных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аргані́чны
‘які мае адносіны да органа; унутраны’
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
аргані́чны |
аргані́чная |
аргані́чнае |
аргані́чныя |
| Р. |
аргані́чнага |
аргані́чнай аргані́чнае |
аргані́чнага |
аргані́чных |
| Д. |
аргані́чнаму |
аргані́чнай |
аргані́чнаму |
аргані́чным |
| В. |
аргані́чны (неадуш.) аргані́чнага (адуш.) |
аргані́чную |
аргані́чнае |
аргані́чныя (неадуш.) аргані́чных (адуш.) |
| Т. |
аргані́чным |
аргані́чнай аргані́чнаю |
аргані́чным |
аргані́чнымі |
| М. |
аргані́чным |
аргані́чнай |
аргані́чным |
аргані́чных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нігразі́н, ‑у, м.
Штучная арганічная фарба чорна-сіняга колеру, якая прымяняецца для фарбавання скуры і для вырабу лакаў.
[Ад лац. niger — чорны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
знітава́насць, ‑і, ж.
Уласцівасць знітаванага. Арганічная сувязь, сюжэтная знітаванасць усіх частак твора абумоўлена ідэйна-мастацкім замыслам аўтара. Казека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
organiczny
organiczn|y
арганічны;
więź ~a — арганічная сувязь;
chemia ~a — арганічная хімія
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
мінера́льна-аргані́чны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
мінера́льна-аргані́чны |
мінера́льна-аргані́чная |
мінера́льна-аргані́чнае |
мінера́льна-аргані́чныя |
| Р. |
мінера́льна-аргані́чнага |
мінера́льна-аргані́чнай мінера́льна-аргані́чнае |
мінера́льна-аргані́чнага |
мінера́льна-аргані́чных |
| Д. |
мінера́льна-аргані́чнаму |
мінера́льна-аргані́чнай |
мінера́льна-аргані́чнаму |
мінера́льна-аргані́чным |
| В. |
мінера́льна-аргані́чны (неадуш.) мінера́льна-аргані́чнага (адуш.) |
мінера́льна-аргані́чную |
мінера́льна-аргані́чнае |
мінера́льна-аргані́чныя (неадуш.) мінера́льна-аргані́чных (адуш.) |
| Т. |
мінера́льна-аргані́чным |
мінера́льна-аргані́чнай мінера́льна-аргані́чнаю |
мінера́льна-аргані́чным |
мінера́льна-аргані́чнымі |
| М. |
мінера́льна-аргані́чным |
мінера́льна-аргані́чнай |
мінера́льна-аргані́чным |
мінера́льна-аргані́чных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аргані́чны 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да арганізма (у 1 знач.); які характарызуецца жыццёвымі працэсамі; жывы. Арганічнае жыццё. Арганічны свет. Арганічная прырода. // Які ўтварыўся ў выніку разлажэння жывёльных і раслінных арганізмаў; які нагадвае сабой прадукт такога разлажэння. Чым далей у глыбіню возера, тым больш арганічных часцінак прымешваецца ў азёрныя адкладанні. Прырода Беларусі.
•••
Арганічная хімія гл. хімія.
аргані́чны 2, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да органа (у 1 знач.); які датычыцца ўнутранай будовы органаў чалавека. Арганічны парок сэрца.
2. перан. Унутраны, які датычыцца самой сутнасці, асноў чаго‑н.; непарыўна звязаны з чым‑н. Арганічнае адзінства тэорыі з практыкай. □ Сувязь паміж часткамі і цэлым настолькі арганічная, што варта пісьменніку змяніць імя героя, як светацені ў творы перамяшчаюцца. Адамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)