ГОЛУБАПАДО́БНЫЯ

(Columbiformes),

атрад птушак. 3 сям.: галубіныя (Columbidae), дронтавыя (вымерлыя), рабковыя. 316 відаў. Пашыраны ва ўмераных і трапічных шыротах зямнога шара. Вядомы з верхняга эацэну. Дрэвавыя або наземныя птушкі. Бываюць галубы свойскія (больш за 150 парод) і паўсвойскія. Існуе галіна птушкагадоўлі — голубагадоўля. На Беларусі 6 відаў: з сям. галубіных вяхір, голуб шызы, клінтух, туркаўка звычайная, туркаўка кольчатая і з сям. рабковых — саджа звычайная, або капытка (Syrrhaptes paradoxus), — выпадкова залётны від. Вядомы таксама галубы: вандроўны голуб, белагруды (беласпінны; Columbus leuconota), каменны (скалісты; С. rupestris), буры (С. eversmanni), белабрухі рабок (Pterocles alchata) і інш.

Даўж. цела 15—78 см, маса 30 г — 20 кг (дронты). У большасці голубападобных самцы буйнейшыя і ярчэй афарбаваныя за самак. Апярэнне шчыльнае. Крылы падоўжаныя, завостраныя (акрамя дронтаў). Валлё і мускульны страўнік добра развітыя. Пераважна расліннаедныя, збіраюць корм звычайна на зямлі. Манагамы. Гняздуюцца на дрэвах, у дуплах, норах на абрывістых берагах рэк, нішах пабудоў, на дахах. Бацькі кормяць птушанят адрыжкай з валляка або асаблівым «птушыным малаком». Аб’екты спарт. палявання. Голубападобныя — крыніца інфекцыі пры арнітозах. Некат. ахоўваюцца.

т. 5, с. 326

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

kléiden

1.

vt

1) адзява́ць, апрана́ць

gut gekléidet sein — быць до́бра апра́нутым

2) быць да тва́ру (каму-н.), пасава́ць, падыхо́дзіць

3) (in A) выка́зваць (думкі, пачуцці)

séine Probléme in Wórte ~ — вы́казаць свае́ прабле́мы сло́вамі

2.

(sich)

(in A) апрана́цца, прыбіра́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Bonum est etiam bona verba inimicis reddere

Добра нават ворагу сказаць прыемнае слова.

Хорошо даже недругам сказать доброе слово.

бел. Прыемнае слова ‒ вясенні дзень. Добрае слаўцо лепш, чым піўцо. 3 мядком і цвік праглынеш. 3 добрым падыходам і кот гарчыцу есць.

рус. Ласково слово кость ломит, а жестоко гнев движет. Покорное слово гнев укрощает. Ласково слово и ласковый вид и свирепого зверя к рукам приманит. Доброе слово лучше мягкого пирога. На добрый привет добрый ответ.

фр. On prend plus de mouche avec du miel qu’avec du vinaigre (Мёдом больше наловишь мух, чем уксусом).

англ. There is a great force in soft command (В ласковой команде огромная сила).

нем. Gutes Wort findet guten Ort (Хорошее слово находит хорошее место). Gut Gruß, gute Antwort (Хороший привет, хороший ответ). Guter Gruß, guter Dank (Хороший привет, хорошая благодарность).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Pecuniae omnia oboediunt

Грошам усё скараецца.

Деньгам всё покоряется.

бел. Грошы камень б’юць. Грошы муры ламаюць. Хто з грашыма, той і пан. 3 грашыма ўсюды добра. Грош і зімою грэе. Грошы ўсё зробяць.

рус. Деньги все двери открывают. Деньги и камень долбят. Стоит крякнуть да денежкой брякнуть ‒ всё будет. Мошна туга ‒ всяк ей слуга. Иному слова не скажи, а только деньги покажи. Есть в мошне ‒ будет и в квашне. Алтын сам ворота отпирает и путь очищает.

фр. Qui a de l’argent a des coquilles (У кого есть деньги, у того есть раковины).

англ. Money is power (Деньги ‒ это сила). Money rules the world (Деньги правят миром). Money makes the mare go (Деньги заставляют кобылу идти).

нем. Wo Geld redet, da gilt andere Rede nicht (Где говорят деньги, другая речь силы не имеет).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Omnes homines ad quaestum suum callent

Усе людзі ўмелыя/ведаюць толк у тым, што тычыцца іх выгады.

Все люди искусны/знают толк в том, что касается их выгоды.

бел. Гаспадаром стане тады, як свая вош укусіць. Усякаму сваё мілей. Кожны млын на сваё кола ваду цягне. Кожная сасна свайму бору песню пяе. Кожныя граблі да сябе грабуць.

рус. Каждый в свою нору тянет. И мышь в свою норку тащит корку. Всяк хлопочет, себе добра хочет. Всякий Демид себе норовит. Роман всё кладёт в свой карман. Всякая сосна своему бору шумит, каждый Никитка хлопочет о своих пожитках. Всяк на себя умён.

фр. Chacun veut avoir son compte (Каждый хочет иметь свой счёт).

англ. Every bird thinks its own nest best (Каждая птица считает своё гнездо лучшим).

нем. Jeder hat das Seine lieb (Каждому дорого своё).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Duos qui lepores sequitur, neutrum capit

Хто за двума зайцамі пагоніцца, ніводнага не зловіць.

Кто за двумя зайцами погонится, ни одного не поймает.

бел. Дзвюх сарок разам за хвост не ўтрымаеш. На двух вяселлях адразу не станцуеш. На дзвюх калясках адзін не паедзеш.

рус. Двух зайцев гонять ‒ ни одного не поймать. Много желать добра не видать. На двух свадьбах сразу не танцуют. Сидеть между двух стульев.

фр. On ne court pas deux lièvres à la fois (Не бегут за двумя зайцами одновременно).

англ. If you run after two hares you will catch neither (За двумя зайцами погонишься ‒ ни одного не поймаешь).

нем. Wer zwei Hasen zugleich jagt, fängt keinen (Кто одновременно гонится за двумя зайцами, не поймает ни одного). Man soll nicht zwei Hasen auf einmal jagen (Нельзя гнаться сразу за двумя зайцами).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

захава́цца сов.

1. сохрани́ться;

стары́я звы́чкі ~ва́ліся — ста́рые привы́чки сохрани́лись;

з да́ўніх пор ~ва́лася пада́нне — с да́вних пор сохрани́лось преда́ние;

тут ~ва́ліся сляды́ вайны́ — тут сохрани́лись следы́ войны́;

2. сохрани́ться, сбере́чься;

бу́льба ~ва́лася да вясны́ — карто́фель сохрани́лся (сберёгся) до весны́;

дом до́бра ~ва́ўся — дом хорошо́ сохрани́лся;

здаро́ўе ~ва́лася — здоро́вье сохрани́лось;

3. (остаться невредимым) уцеле́ть;

з. ад пажа́ру — уцеле́ть от пожа́ра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́карыстаць, выкарысто́ўваць áusnützen vt, (áus)nútzen vt; verwénden vt, ánwenden vt, gebráuchen vt; benútzen vt, nützen vt (скарыстаць); Nútzen zíehen* (што-н., aus D), sich (D) etw. zunútze máchen (што-н у сваіх мэтах); áuswerten vt, verwérten vt (рэалізаваць);

вы́карыстаць до́бра свой час séine Zeit gut (áus)nútzen;

вы́карыстаць усе́ сро́дкі álle Míttel ánwenden* [éinsetzen];

вы́карыстаць вы́падак éine Gelégenheit (áus)nützen [ergréifen*];

вы́карыстаць до́свед Erfáhrungen áuswerten;

вы́карыстаць абсталява́нне die Áusrüstung benútzen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

home​1 [həʊm] n.

1. дом, жыллё;

make a home for smb. прытулі́ць каго́-н.

2. ро́дны дом, ро́дны кут; радзі́ма;

ancestral home бацько́ўскі дом;

feel a longing for home сумава́ць па ро́дных мя́сцінах

3. сям’я́; сяме́йнае жыццё;

She comes from a poor home. Яна родам з беднай сям’і.

4. прыту́лак; пансіяна́т;

a children’s home дзетдо́м;

a dog’s home прыту́лак для бяздо́мных саба́к;

an old people’s home дом для састарэ́лых;

a rest home дом адпачы́нку

♦

at home

1) до́ма

2) лёгка, во́льна, камфо́ртна;

Make yourself at home. Адчувайце сябе як дома.

3) у сваёй краі́не, ро́дным го́радзе і да т.п.;

The Prime Minister is not as popular at home as he is abroad. Прэм’ер-міністр не так папулярны ў сваёй краіне, як за мяжой;

a home from home BrE/a home away from home AmE другі́ дом;

feel at home with smth. до́бра ве́даць што-н.;

She feels at home with English. Яна добра валодае англійскай мовай.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

uczyć się

незак.

1. вучыцца, навучацца;

uczyć się dobrze (źle) — добра (дрэнна) вучыцца;

uczyć się do egzaminu — рыхтавацца да экзамена;

2. вучыць, вывучаць;

uczyć się języka hiszpańskiego — вывучаць іспанскую мову;

uczyć się lekcji — вучыць (рыхтаваць) урокі;

uczyć się o gadach — вывучаць змей

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)