ліпары́т

(ад іт. Lipari = назва горада на Ліпарскіх астравах недалёка ад Сіцыліі)

магматычная горная парода, якая складаецца са шклопадобнай масы з украпленнямі украпінамі кварцу, плагіяклазу і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ма́гній

(рус. магний, ад н.-лац. magnesium < гр. Magnesia = назва горада ў Малой Азіі)

хімічны элемент, лёгкі, коўкі метал серабрыста-белага колеру, які гарыць яркім белым полымем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мюо́н

[ад гр. mu = назва літары μ + (мез)он]

фіз. няўстойлівая дадатна або адмоўна зараджаная элементарная часцінка, маса якой большая за масу электрона прыблізна ў 207 разоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ньюфа́ўндленд

(англ. Newfoundland = назва вострава ля ўсходніх берагоў Паўн. Амерыкі)

парода буйных службовых сабак з доўгай чорнай шэрсцю, якія выкарыстоўваюцца для выратавання тапельцаў і як вартаўнічыя; вадалаз.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэ́ній

(р.-лац. rhenium, ад ням. Rein = назва ракі)

хімічны элемент, серабрыста-белы тугаплаўкі метал, падобны на плаціну; выкарыстоўваецца ў сплавах, вакуумнай тэхніцы, як каталізатар і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэ́рбій

(н.-лац. terbium, ад Ytterby = назва мясцовасці ў Швецыі)

хімічны элемент з сямейства лантаноідаў, бліскучы метал, які выкарыстоўваецца ў розных сплавах, люмінафорах, пры вырабе шкла, лакаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фая́нс

(фр. faience, ад Faenza = назва італьянскага горада)

маса з высакаякаснай белай гліны з прымессю кааліту, кварцу і палявога шпату, а таксама керамічныя вырабы з такой масы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эпсамі́т

(англ. epsomite, ад Epsom = назва англ. горада)

мінерал класа сульфатаў белага колеру, часам бясколерны, які выкарыстоўваецца ў медыцыне, хімічнай прамысловасці для атрымання магніевых прэпаратаў; горкая соль.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Náme

m -ns, -n, Námen m -s, -

1) імя́, про́звішча, на́зва, найме́нне

im ~n — ад імя́, у імя́

mein ~ ist Péter — мяне́ заву́ць [клі́чуць] Пе́тэрам

únter fálschem ~n — пад вы́думаным про́звішчам

2) імя́, вядо́масць, папуля́рнасць

sich (D) éinen ~n máchen — зрабі́ць сабе́ імя́, стаць вядо́мым [знакамі́тым]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ду́рань, -рня, мн. -рні, -рняў, м.

1. Неразумны, тупы, разумова абмежаваны чалавек.

Д. быў, дык і рабіў дурное.

Дурняў не сеюць, яны самі родзяцца (з нар.). Д. дурнем (вельмі дурны).

2. Назва гульні ў карты.

Гуляць у дурня.

◊

Не дурань (зрабіць, рабіць што-н.; разм.) — любіць, мае схільнасць да чаго-н.

Не дурань паспаць.

Няма дурняў (разм.) —

1) выказванне нязгоды з кім-, чым-н., адмаўленне рабіць што-н.;

2) не ашукаеш, не спадзявайся.

Пашыцца ў дурні (разм., неадабр.) — паставіць сябе ў нязручнае, смешнае становішча.

Прымусь дурня богу маліцца, дык ён і лоб разаб’е (разм., неадабр.) — неразумны чалавек і ў добрай справе нашкодзіць.

Шукаць дурняў (разм.) — хітрасцю прымушаць каго-н. рабіць што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)