◎ Нуле́, нулі — сцвярджальная часціца (Жд. 2, Сл. ЦРБ), нуле ’тс’ (карэл., Янк. Мат.), тое ж нале, ноле (гл.). З ну і але.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Льляны́ ’ільняны’, льляні́шча ’поле, дзе рос лён’ (Мат. Гом.): ‑л‑ замест ‑н‑ у выніку распадабнення. Тое ж рус. смал., разан., уладз. льляной.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Любоцце, любоцця, любоценне ’тое, што люба, прывабнае, прыгожае’ (Крыў., Дзіс.; ТС). Утворана ад любата́ (гл.) пры дапамозе суфікса ‑ьje, з адцягненым значэннем.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Та́дны ’танны’ (дзятл., Жыв. сл.; ЛА, 3). Дыялектная дысіміляцыя (н > д) доўгага (з падвойнага) санорнага, параўн. тое ж у тайны 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Татэ́: ек на татэ́ ’як на зло’ (ТС). Відаць, падвоенае тэ ’тое’ (гл.) або спалучэнне злучніка та (гл.) з ім. Гл. татак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

харч, -у, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Тое, што спажываюць, чым жывяцца, ежа.

Мясны х.

Нешта ж ты змізарнеў на гарадскіх харчах.

2. Корм для жывёлы.

Нарыхтаваць харчу жывёле на зіму.

3. перан. Тое, што з’яўляецца крыніцай роздуму, разважанняў.

Даць х. для мозгу.

◊

На харчах святога Антонія (разм., жарт.) — недаядаючы, галадаючы.

|| прым. харчо́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.

1. за каго-што. Тое, што і чапляцца (у 1 знач.).

2. што. Падчэпліваць, браць чым-н. вострым.

Ч. скварку на відэлец.

3. што на што. Вешаць (разм.).

Ч. фіранкі.

4. што. Надзяваць што-н. (разм.).

Ч. акуляры.

5. Тое, што і чапляцца (у 4 знач.).

|| наз. чапля́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

вы́плаўка ж

1. (дзеянне) Schmélzen n -s, Verhüttung f -; Erschmélzen n -s;

вы́плаўка чыгуну́ Éisenverhüttung f -, Róheisenerzeugung f -;

2. (тое, што выплаўлена) Schmélzertrag m -(e)s, -erträge;

вы́плаўка ста́лі Stáhlproduktion f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

насці́л м

1. (дзеянне) Belégen n -s; Díelen n -s (падлогі); Pflástern n -s (бруку);

2. (тое, што насцелена) Belág m, -(e)s, Beläge, Áuflage f -, -n;

насці́л маста́ Brückenbelag m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

здараві́ла, -ы, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -е, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -віл (разм.).

Тое, што і здаравяка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)