2. Хадзіць дзе-н., куды-н. доўга, без мэты, без пільнай патрэбы.
Ц. па хатах.
3. Неаднаразова хадзіць, ездзіць куды-н. з якой-н. мэтай, па якой-н. справе.
Ц. па судах.
4.з кім, за кім. Заляцацца да каго-н.; быць у інтымных адносінах з кім-н. (неадабр.).
5. Спаборнічаць; мерацца сіламі з кім-н.Дзе табе з ім ц.!
◊
Цягацца за чубы (разм.) — біцца.
|| зак.пацяга́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цары́ца, ‑ы, ж.
1.Жан.да цар.
2. Жонка цара.
3.перан.; чаго. Тая, што пануе, першынствуе дзе‑н., перавышаючы ўсіх якімі‑н. якасцямі. Усё жыццё сваё табе ахвярую; будзь ты ўладарніцай душы маёй, царыцай песень маіх!Бядуля./увобразнымужыв.Пакланюся я табе, царыца, Чыстая, сцюдзёная вадзіца.Багдановіч.
•••
Царыца палёў — пяхота. Былі ў гэтым яго настроі і адчай, і заліхвацкасць, і нецярплівасць бывалага франтавіка, якому яшчэ давядзецца паваяваць, і не дзе-небудзь, а ў царыцы палёў — пяхоце.Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакукава́ць, ‑кукую, ‑кукуеш, ‑кукуе; зак.
1. Кукаваць некаторы час. Пакукавала зязюля і перастала.
2.перан.Разм. Зведаць гора, нястачы, непрыемнасці. Эх, Тодар, Тодар! Пакукуеш ты за сваёю жонкаю. Змые табе яна гаспадарку.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накукава́ць, ‑кукую, ‑кукуеш, ‑кукуе; зак., што і чаго.
Разм. У народных павер’ях — прадказаць колькасць гадоў жыцця (пра кукаванне зязюлі). [Цыганка:] — Ты будзеш доўга жыць. Нават калі табе мала зязюля накукуе, — не давай веры...Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыва́тнік, ‑а, м.
Разм. Прыветны прадпрыемец, гандляр. Гэта азначае, што бераг належыць прыватніку, і калі ты хочаш тут адпачыць або выкупацца — звярніся да гаспадара, ён за пэўную плату дазволіць табе гэта зрабіць.Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́цца, пяецца; незак.
1.безас. Пра настрой, жаданне пець; спявацца. Ты мне ўручыла сэрца — Душа ў цябе мая: Калі табе пяецца — Мне весела ўдвая.Непачаловіч.
2.Зал.да пець (у 1, 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абве́траць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Тое, што і абветрыцца. [Алесь:] — Гэта я проста абветраў занадта, вось і здалося табе, што я схуднеў.Броўка.Даўно ўжо абветралі дарогі, пашарэла ралля і добра ўрунела жыта.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сту́пацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Стаміцца, многа тупаючы. — А я што, — заскрыпела .. [старая], — камень? Мне мора трэба? Ты вось ляжы, як пан, а я табе ўсюды спраўлюся. Скулу! Ступаліся ногі за ўсім...Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
убо́іна, ‑ы, м. і ж.
Адпеты гультай, неслух. — Што гэта, «убоіна»? — пытаецца Ніна, спыніўшы прасці. — Ну, гультайка, няўдаліца...Брыль.[Бацька:] — Казаў жа я табе, каб пачапіў шнурок, а ты, убоіна; не паслухаў бацьку.Масарэнка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)