зро́ду, прысл.

Разм.

1. (пры дзеяслове з адмоўем). Ніколі, ні разу за ўсё жыццё. — Такой пшаніцы мы і, праўда, зроду не бачылі — буйная, спорная, што золата. Краўчанка.

2. Ад самага нараджэння; здаўна. Зроду глухі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

завя́ць, ‑вяну, ‑вянеш, ‑вяне; зак.

Тое, што і завянуць. У садку, на самай сярэдзіне, уцалела адна яблыня. Лісце яе, праўда, прыхапіла агнём, яно завяла.. Якімовіч. Сваты пачалі абмінаць [Марылю], і маладосць завяла без пары. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

размы́ць, ‑мыю, ‑мыеш, ‑мые; зак., што.

Разбурыць плынню, вадою (бераг, грунт і пад.). Праўда, на грэблі цяжкавата будзе, дажджы размылі. Жычка. / у безас. ужыв. Днём сарвала насціл з моста, Шлях нашчэнт размыла ранкам. Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

«Известия Гомельского Совета рабочих, солдатских и крестьянских депутатов» 5/54, гл. «Гомельская праўда»

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

непра́вый

1. (несправедливый) несправядлі́вы; (неправильный) няпра́вільны; (не резонный) няслу́шны;

непра́вый суд несправядлі́вы суд;

2. (заблуждающийся) быть непра́вым не мець ра́цыі; (ошибаться) памыля́цца;

ты непра́в, вы непра́вы пра́ўда не твая́ (ты не ма́еш ра́цыі, ты памыля́ешся), пра́ўда не ва́ша (вы не ма́еце ра́цыі, вы памыля́ецеся); см. пра́выйII 2, 3.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паднаго́тная, ‑ай, ж.

Разм. Праўда, ісціна, падрабязнасці чаго‑н., якія старанна ўтойваюцца. Ведаць усю паднаготную. □ Некаторыя празаічныя творы Коласа («Выбар старшыні», «Андрэй-выбаршчык») крытыкуюць камедыю выбараў органаў царскай улады, раскрываюць усю паднаготную гэтых выбараў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

галаварэ́з, ‑а, м.

Разм.

1. Забойца, бандыт. Фашысцкія галаварэзы.

2. Ліхач, сарвігалава. Пагладжваючы свае пышныя вусы, Васіль Каравай дабрадушна адказваў: «...Паглядзела, што мой характар — крэмень, ну і адважылася пайсці за такога галаварэза. Праўда, Верачка?» Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ску́пачны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да скупкі. Скупачная аперацыі. // Які прызначаны, які служыць для скупкі. І [Анатоль] узяў залатыя рэчы. Праўда, ён не павёз іх за мяжу. Занёс у Львове ў скупачны магазін, прадаў. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тузе́мец, ‑мца, м.

Ураджэнец, карэнны жыхар якой‑н. краіны або мясцовасці (звычайна аддаленай ад цэнтраў цывілізацыі) у процілегласць прыезджаму або чужаземцу; абарыген. Праўда, даўно ўжо мінулі тыя часы, калі туземцы лічылі белых за багоў. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

pur

a чы́сты, сапра́ўдны

~es Gold — чы́стае зо́лата

~е Whrheit — чы́стая пра́ўда

aus ~er Nugier — з чы́стай ціка́ўнасці

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)