éichen
I
a дубо́вы
II
vt правяра́ць, тары́раваць, кляймі́ць (меры і вагі); калібрава́ць; рэгулява́ць
◊ daráuf bin ich geéicht — на гэ́тым я саба́ку з’еў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
прысу́тнасць, ‑і, ж.
Знаходжанне, асабістае прабыванне ў якім‑н. месцы ў пэўны час. — О, не, — прамовіў Лабановіч, — я лічу, што ў завітанскай чараўніцы і так вялікі штат кавалераў, і мая там прысутнасць ніколечкі не павялічыць яе вагі. Колас. [Таццяне] раптам зрабілася надзвычай весела, і яна адчувала сябе вельмі ўтульна ў лесе ў прысутнасці гэтага разважлівага хлапца. Шамякін. // Наяўнасць чаго‑н. у чым‑н., дзе‑н. У прысутнасці марганцу, а асабліва бору расліна накоплівае больш вугляводаў. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чацвярту́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
1. Уст. Мера вагі ў чвэрць фунта. Ад асноў лічэбнікаў утвораны толькі два назоўнікі са значэннем колькасці або меры чаго‑н.: чацвяртушка (размоўн.), васьмушка (размоўн.). Граматыка.
2. Лісток паперы ў чвэрць ліста. Чацвяртушка паперы. □ У пакой зайшоў Буднік. Распранаючыся, ён дастаў з кішэні складзеную чацвяртушкай газету. Галавач.
3. Разм. Тое, што і чацвярцінка (у 2 знач.). [Перагуд:] Падай мне гэту слязу (Дубавец падае чацвяртушку з гарэлкай). Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́ля, ‑і, ж.
1. Кожная з дзвюх сіметрычных, замацаваных на падстаўцы або навешаных на восі частак вагаў у выглядзе талерак, на адной з якіх кладзецца груз для ўзважвання, на другой — гіры.
2. толькі мн. (ша́лі, ‑яў). Вагі, якія складаюцца з такіх частак. [Зусь] насыпаў мукі і, зважыўшы яе на шалях, сказаў мне: — Глядзі, які пуд, яшчэ з паходам. Сабаленка. О, дзе знайсці такія шалі, Якія ўзважвалі б і сілы І ўраз задачы вырашалі... Лойка.
[Ням. Schale з польск.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́езд, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Счэпленыя паміж сабой чыгуначныя вагоны, якія цягне па рэйках паравоз. Прыгарадны поезд. Скоры поезд. Таварны поезд. □ Поезд хаваўся то пад кронай свежай яркай зелені, то імчаўся паміж вясёлых пералескаў. Васілевіч.
2. Шэраг павозак, накіраваных адна за адной у якім‑н. напрамку. Шум, гамана ўзняліся, калі вясельны поезд — пяць расквечаных троек .. — паказаўся за сялом на дарозе. Ракітны.
•••
Маршрутны поезд — таварны поезд, які ідзе да месца прызначэння без змены саставу і вагі грузу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грам
(фр. gramme, ад лац. gramma < гр. gramma = дробная мера вагі)
асноўная мера масы ў СГС сістэме адзінак, роўная тысячнай долі кілаграма, або вазе 1 см3 вады пры тэмпературы 4°С.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пала́та ж., в разн. знач. пала́та;
бальні́чная п. — больни́чная пала́та;
п. ло́рдаў — пала́та ло́рдов;
п. абшчы́н — пала́та о́бщин;
п. мер і вагі́ — палата́ мер и весо́в;
гандлёвая п. — торго́вая пала́та;
кні́жная п. — кни́жная пала́та;
казённая п. — ист. казённая пала́та
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
клеймава́ць
1. stémpeln vt (тавары); markíeren vt, kénnzeichnen неаддз vt (ставіць кляймо на метале); éichen vt (меры і вагі);
2. перан brándmarken неаддз vt;
◊ клеймава́ць га́ньбай ein Schándmal áufdrücken (каго-н D);
клеймава́ць пага́рдай mit Veráchtung stráfen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
дэнье́
(фр. denier)
1) даўнейшая французская манета, роўная 1/240 ліўра; выйшла з абарачэння ў пач. 19 ст.; 2)уст. мера тонкасці шаўковага валакна, якая вызначалася адносінамі вагі валакна да яго даўжыні; заменена тэксам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
scales [skeɪlz] n. pl.
1. ва́гі, ша́лі;
That victory turned the scales in our favour. Тая перамога вырашыла вынік справы на нашу карысць;
a scales weight гі́ра
2. the Scales astron. Ша́лі (знак задыяка)
3. the Scales astrol. Ша́лі (знак задыяка; чалавек, які нарадзіўся пад гэтым знакам)
♦
tip the scale(s) at smth. infml выраша́ць кане́ц спра́вы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)