полісапро́бы
(ад полі- + гр. sapros = гнілы + bios = жыццё)
раслінныя і жывёльныя арганізмы, якія жывуць у вадаёмах, моцна забруджаных арганічнымі рэчывамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэдуцэ́нты
(лац. reducens, -ntis = які вяртае, узнаўляе)
арганізмы, якія жывяцца мёртвым арганічным рэчывам і мінералізуюць яго да простых неарганічных злучэнняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фотабіяло́гія
(ад фота- + біялогія)
раздзел біялогіі, які вывучае ўздзеянне святла на жывыя арганізмы, уключаючы працэс фотасінтэзу, фотатаксісу, фотатрапізму і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЭРАТЭ́НК
(ад аэра... + англ. tank рэзервуар, бак),
збудаванне для біялагічнай ачысткі сцёкавых водаў. Уяўляе сабой праточныя басейны з бетону ці жалезабетону, у якіх забруджаная вада ачышчаецца актыўным глеем (бактэрыі-мінералізатары і ніжэйшыя арганізмы) пры бесперапыннай яе аэрацыі. Сумесь адстойнай сцёкавай вадкасці і актыўнага глею працякае па аэратэнку і прадзімаецца паветрам, кісларод якога падтрымлівае жыццядзейнасць бактэрый і акісленне арган. забруджвальнікаў, якія за 6—12 гадз мінералізуюцца. Ступень ачысткі 40—98%.
т. 2, с. 174
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
крыптаге́нны
(ад крыпта- + -генны);
к-ая фауна — выкапнёвыя арганізмы (прадстаўнікі фауны) пэўнай тоўшчы зямной кары, продкі якіх невядомыя з ніжэйшых слаёў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мезасапро́бы
(ад меза- + гр. sapros = гнілы + bios = жыццё)
раслінныя і жывёльныя арганізмы, якія жывуць у водах, што ўмерана забруджаны арганічным рэчывам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тэрмафі́лы
(ад тэрма- + -філ)
арганізмы, якія нармальна развіваюцца пры высокай тэмпературы, напр. некаторыя рыбы, бактэрыі, папаратнікавыя і кветкавыя расліны (параўн. крыяфілы).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ніжэ́йшы, ‑ая, ‑ае.
1. Выш. ст. да прым. нізкі (у 1–3 і 7 знач.).
2. Самы просты, прымітыўны. Ніжэйшыя арганізмы.
3. Які знаходзіцца на першай, пачатковай ступені развіцця. Ніжэйшая стадыя таварнай вытворчасці.
4. Пачатковы. Ніжэйшая школа.
5. Малодшы па пасадзе, падначалены. У супрацоўніка, ніжэйшага па чыну, Сцяпан Сцяпанавіч абедаў раз... Корбан.
6. У класавым грамадстве — які не адносіцца да пануючых класаў. Сяляне засталіся і пасля вызвалення «ніжэйшым» саслоўем, падатным быдлам, чорнай косцю, з якой здзеквалася пастаўленае памешчыкамі начальства, выкалачвала подаці, біла розгамі, пускала ў ход рукі і нахабнічала. Ленін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аргані́зм
(фр. organisme, ад с.-лац. organismus)
1) усякая жывая істота або расліна (напр. жывы а., прасцейшыя арганізмы);
2) сукупнасць фізічных і духоўных уласцівасцей чалавека (напр. моцны а.);
3) перан. тое, што ўяўляе сабой складанае арганізаванае адзінства (напр. дзяржаўны а.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
аўтатро́фы
(ад аўта- + -трофы)
арганізмы, якія ствараюць неабходныя для свайго жыцця арганічныя рэчывы з неарганічных у працэсе фотасінтэзу або хемасінтэзу (параўн. гетэратрофы).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)